Zelfstandig blijven wonen
Voor steeds meer mensen is het moeilijk passende woonruimte te vinden. Sommige mensen hebben nog minder kansen, omdat ze zich in een kwetsbare situatie bevinden. Zij zijn afhankelijk van zorg of begeleiding, of moeten hun leven (opnieuw) opbouwen. Denk aan studenten, uitstromers uit instellingen, dak- en thuisloze mensen en arbeidsmigranten. Deze mensen behoren tot de ‘aandachtsgroepen’ op de woningmarkt, omdat zij elkaar op dit moment verdringen en concurreren met regulier woningzoekenden om de schaarse betaalbare woningen.
Een deel van deze groepen heeft tijdelijk of structureel zorg en/of ondersteuning nodig. Deze mensen willen niet verhuizen naar waar zorg geboden kan worden, maar blijven graag wonen waar ze al wonen. Maar of het zelfstandig wonen een ´succes´ zal zijn, hangt af van de mate waarin burgers ondersteund worden. Waar de een aanpassingen in de woning nodig heeft, is er voor de andere een dagelijkse structurering nodig of ondersteuning van de mantelzorg. Dit vraagt om een variatie in woonvormen en soms ook een arrangement aan zorg en/of ondersteuning.
Om te zorgen voor voldoende woonruimte woonvormen met zorg en/of ondersteuning, hebben veel gemeenten de afgelopen jaren met hun samenwerkingspartners een woonzorgvisie opgesteld. Dit document verwoordt de beleidsvoornemens op het fysieke en sociale domein. Wanneer de Wet versterking regie volkshuisvesting in werking treedt, dienen gemeenten een volkshuisvestingsprogramma op te stellen met een visie op wonen en zorg, die in lijn is met het Wmo-beleidsplan.
Inhoud handreiking
In deze handreiking komen de volgende onderwerpen aan bod:
Waarom?
- Context: Dit hoofdstuk beschrijft de programma’s ‘Een thuis voor iedereen’ en ‘Wonen en zorg voor ouderen’. Ook komt het wetsvoorstel versterking regie volkshuisvesting aan bod. Het hoofdstuk sluit af met de planning.
- Aandachtsgroepen: Aandachtsgroepen, wettelijk urgenten, overige urgenten… Dit hoofdstuk geeft een definitie van de verschillende groepen en beschrijft hun onderlinge relatie.
Wat?
- Woonzorgvisie: Met het wetsvoorstel versterking regie volkshuisvesting wordt de woonzorgvisie een onderdeel van het gemeentelijke volkshuisvestingsprogramma. Maar wat is het?
- Huisvestingsverordening met urgentieregeling: Ook een huisvestingsverordening met urgentieregeling en regionale verdeelafspraken is opgenomen in het wetsvoorstel. Wat houdt het in?
- Afwegingskaders: Een afwegingskader is geen verplichting vanuit het wetsvoorstel, maar wordt vaak tegelijkertijd met of net na het opstellen van een woonzorgvisie opgesteld. Steeds meer gemeenten stellen er een op.
Hoe?
- Samenwerking en afstemming: Hoe gaan gemeenten en andere partijen aan de slag? In dit hoofdstuk besteden we aandacht aan de interne samenwerking binnen gemeenten, de intergemeentelijke afstemming en die met ketenpartners en inwoners.
- Proces en fasering: Om een proces van overleg tot besluitvorming te doorlopen is een procesorganisatie en een heldere fasering nodig.
- Analyse en monitoring: Om inzicht te krijgen in de opgaven op het gebied van wonen, welzijn en zorg voeren gemeenten een woonzorganalyse uit. Door monitoring houden zij de voortgang in de gaten.