Terugkijken: Gezondheid en omgevingsvisie

24 januari 2022 | Leestijd: 2 minuten
Gezondheid wordt expliciet benoemd in de nieuwe Omgevingswet. En vooral in de wijken met inwoners in een kwetsbare positie is nog veel te winnen op dat gebied. Gemeenten hebben grote vrijheid om zelf invulling te geven aan hun omgevingsvisie en daarin gezondheidsbeleid en ruimtelijk beleid te verbinden en te borgen. Maar hoe doe je dat? We spraken erover tijdens ons webinar ‘Gezondheid in de omgevingsvisie’. We keken met twee koplopergemeenten naar hun aanpak en gingen met de deelnemers in gesprek over hoe je dit kunt vertalen naar de lokale context. Lees hier de belangrijkste opbrengsten of kijk het volledige webinar terug.


Wij vroegen de aanwezige gemeenten waar volgens hen nu actie nodig is om gezondheid en ruimte beter aan elkaar te verbinden. Zij noemden onder meer:

  • De Omgevingsvisie niet alleen zien als een herziening van de structuurvisie, maar ook als kans om met elkaar in gesprek te gaan en tot innovatie komen.
  • Een integrale (wijk)aanpak waarin het thema gezondheid en uitvoeringsstrategie ruimtelijk wordt gemaakt, continu aandacht krijgt en landt in concrete gebieden en projecten.
  • Een netwerk waarin de mensen die bezig zijn met het thema gezondheid en thema ruimte elkaar logischerwijs ontmoeten.
  • Het verschil tussen belangen en onderwerpen duidelijk maken.

“Gezondheid is, net als veiligheid, economie en verduurzaming, geen belang dat je in een grabbelton voor integrale afweging doet. Het is een onderwerp met een ‘ondergrens’.”

Lessen van de twee koplopergemeenten

Gemeenten Súdwest-Fryslân en Zwolle hebben het thema gezondheid op verschillende manieren in hun omgevingsvisie uitgewerkt. Tijdens het webinar vertelden zij meer over hun aanpak en delen een aantal geleerde lessen:

Adviezen uit Zwolle:

  • Werk integraal, maar bovenal multidisciplinair;
  • Koppel gezondheid aan andere opgaven, zoals wonen, klimaatadaptatie, mobiliteit;
  • Zorg voor maatwerk: elke buurt is anders. Kijk dus of je gebiedsgericht kunt werken;
  • Wees proactief en zorg dat je vanuit het thema gezondheid tijdig bent aangehaakt;
  • Kijk of je datagedreven kan werken, wij werken daarvoor samen met de GGD;
  • Leg afspraken over gezondheid vast in de omgevingsvisie, dat maakt het minder persoonsafhankelijk.

“Letterlijk met de kaart van de wijk op tafel, met alle disciplines, dat was voor ons een essentiële stap.”

Adviezen uit Súdwest-Fryslân:

  • Koppel lokale ambities aan mondiale doelen;
  • Maak duurzame afwegingen zo integraal mogelijk;
  • Leg verbindingen tussen het sociaal en fysieke domein;
  • Zorg voor borging op ambitieniveau: betrek partners tijdig (luister, luister, luister);
  • Durf te doen en leer door experimenteren.

“Er is al veel verbeterd. Collega’s weten beleidsadvies gezondheid nu snel te vinden.”

Lees meer voorbeelden en aandachtspunten in de publicatie: “Gezondheid in de omgevingsvisie” (Pdf)

Het stimuleringsprogramma GezondIn, uitgevoerd door Pharos en Platform31, helpt Nederlandse gemeenten sinds 2014 met de lokale aanpak van gezondheidsverschillen.

Naar GezondIn.nu

Ontvang nieuws van Platform31

Nieuws, publicaties en bijeenkomsten van Platform31 automatisch in jouw mailbox? Meld je dan aan voor onze tweewekelijkse nieuwsbrief over actuele ontwikkelingen in stad en regio.

Bekijk al onze nieuwsbrieven en updates

"*" geeft vereiste velden aan