Kies de juiste vorm voor regionale samenwerking rond wonen en zorg
Deze infographic laat met praktijkvoorbeelden zien dat bij elke reikwijdte een andere grondvorm voor regionale afspraken past.
Gemeenten in Groningen willen doorpakken als het gaat om de huisvesting van aandachtsgroepen. Baukje Besling (projectleider Kwetsbare Personen regio Oost-Groningen) benadrukt dat de Vereniging van Groninger gemeenten en provincie Groningen al vroeg constateerden dat er iets moest gebeuren met de huisvesting van aandachtsgroepen. “Men noemde het toen nog de stille opgave. Voor de regiogemeenten van Oost-Groningen heb ik destijds een startnotitie ‘wonen en zorg’ geschreven. Naderhand kwamen de landelijke programma’s, en ook het koplopersprogramma vanuit het programma ‘Een thuis voor iedereen’.
Daarmee brak een volgende fase in het proces aan. Besling: “Eind 2022 hebben alle gemeenten met de provincie en de woningcorporaties zich met een formeel besluit verbonden aan het koplopersprogramma.” Daarna volgde het plan van aanpak. “Tijdens het schrijven was al vrij snel duidelijk dat we een data-analyse wilden laten uitvoeren”, vult Marvin Huisman (beleidsmedewerker Wonen en Zorg) aan. “Zo konden we starten op basis van dezelfde definities en uitgangspunten. De data-analyse en de (gezamenlijke) duiding die daarop volgde, vormden het startpunt voor wat we provinciaal met elkaar willen oppakken.”
De gemeenten zochten ook gericht naar de juiste wijze van aansturing. Samen met partners zijn ze vanuit bestaande netwerken gaan bouwen. Huisman: “Vanaf het begin zaten we met afgevaardigden van de woningcorporaties, gemeenten en de provincie bij elkaar. De rolverdeling is gaandeweg duidelijk geworden. De gemeenten zijn in eerste instantie aan zet, de provincie ondersteunt en faciliteert en ook het zorgkantoor moest worden betrokken. De gemeentelijke afvaardiging is georganiseerd op woondealniveau, zodat we daarmee een goede link kunnen leggen.”
De Groninger gemeenten hebben een projectgroep ingericht waar de gemeenten, provincie, woningcorporaties, zorgaanbieders en zorgkantoor om tafel zitten. Besling en Huisman hebben een voortrekkersrol als gemeentelijke vertegenwoordigers. Samen met de provincie vormen zij de regiegroep die functioneert als een voorbereidingsgroep voor de brede projectgroep. Zij zijn aanspreekpunten en verzorgen de communicatie naar de andere koplopergemeenten en de lokale stakeholders. Net als veel andere leden uit de regiegroep lopen ze al wat langer mee. Zo kunnen ze hun netwerk benutten om snel de juiste personen te betrekken. Besling: “Daardoor slagen we er nu snel in om alle partijen goed aan te haken. Dat komt natuurlijk ook omdat de lijnen kort zijn in Groningen. We komen elkaar op allerlei manieren altijd al tegen. Ook bestuurders. Zo kunnen we heel snel schakelen.”
Groningen is op dit moment bezig met een grondige data-analyse op basis van de huidige stand van zaken en de input van de diverse betrokken partijen. Wat zijn de vragen en behoeften van de verschillende aandachtsgroepen? Hoe zijn die groepen nu verdeeld over de diverse gemeenten? Wat is het aanbod in voorzieningen? Het onderzoeksbureau levert zomer 2024 ook een bouwstenennotitie op. Hierin staan de belangrijkste cijfermatige uitgangspunten van de verschillende visies in Woondeals, Jeugdzorg en BW&O.
“Wanneer het onderzoek is afgerond bepalen we op provinciaal niveau de gezamenlijke opgaven. Welke woonbehoefte per aandachtsgroepen zien we of zijn er verschillen in gebieden? Daarna werken we per woondealregio uit wat er moet gebeuren voor aandachtsgroepen en ouderen, en kunnen we de eerste regionale afspraken verkennen”, aldus Besling.
Natuurlijk is de aanpak tot nu toe geen garantie voor de rest van het proces. Afhankelijk van de uitkomsten en opgaven kan het best lastig worden om afspraken te maken, realiseert het tweetal zich. Wat helpt is transparant te zijn en moeilijke gesprekken open aan te gaan, desnoods met een externe gespreksleider. Net als in andere regio’s is de spreiding van aandachtsgroepen een belangrijk punt om te bespreken. Maar ook het in stand houden van voorzieningen in de regio is urgent. Besling: “Het voorzieningenniveau loopt nu al terug, en de vraag blijft groeien. Daar proberen we samen goede oplossingen voor te vinden. Onze organische manier van ontwikkelen en samen bepalen helpt daarbij. Er is eigenaarschap, er zijn korte lijnen en daarmee veel vertrouwen in elkaar en het proces. Het echt samen doen is de sleutel voor dit soort complexe opgaven.”
In het programma ‘Een thuis voor iedereen’ slaan overheden en andere partijen de handen ineen om ervoor te zorgen dat er in 2030 voldoende huisvesting voor kwetsbare groepen woningzoekenden is. Wij ondersteunen koplopers met kennis en kunde en delen hun lessen en oplossingen.