Maatschappelijke uitdagingen los je op door coalities te smeden

Waarmee zijn jullie afgelopen periode druk geweest?

De coronacrisis scheen een fel licht op de problematiek in de stad. Het voelde voor ons als een verplichting om adequaat te reageren op de vele problemen die ontstonden door corona. Wij hebben ons dus afgelopen tijd vooral ingezet om, middels de bestaande wijkinitiatieven, Rotterdammers in nood te helpen. En we hebben er alles aan gedaan om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk sociaal ondernemers het hoofd boven water konden houden. Die successen hebben we op onze website uitgelicht.

Tegelijkertijd zijn we begonnen met het promoten van Goed Inkopen, een platform met een compleet aanbod van sociaal ondernemers in Rotterdam. Het doel daarbij is om het bedrijfsleven ervan te overtuigen om sociaal in te kopen – bijvoorbeeld koffie of facilitaire diensten.

Voor Goed Agency bestaat één jaar. Waar zijn jullie het meest trots op?

We merken dat Voor Goed Agency een vertrouwenspositie in de stad heeft gekregen en dat we zichtbaar en toegankelijk zijn. Er heerst een gevoel van urgentie, en men ziet de noodzaak om samen te werken. Er blijken ook veel partijen te zijn die mee willen werken aan het oplossen van Rotterdamse maatschappelijke vraagstukken. Dat vinden we, een jaar na oprichting, best bijzonder. De toekomst ziet er veelbelovend uit!

…en wat is nog een uitdaging?

We hebben het eerste jaar veel kunnen onderzoeken en experimenteren. Dit was ook nodig om de stad te leren kennen, en om verhoudingen tussen alle betrokken partijen te doorgronden. Nu er een fundament ligt, is het belangrijk om te focussen op structurele doelen, op de lange termijn. En dat is soms lastig, omdat we iedereen graag willen helpen. We moeten onze aandacht verdelen, en dat betekent keuzes maken. Dat willen we ook vertalen naar de beeldvorming over ons bureau. We willen niet te boek staan als een ‘geef-geld’ stichting, of het adres voor wissewasjes.

Een gemeente wil inzetten op sociaal ondernemerschap. Waar kunnen ze tegenaan lopen?

Op basis van onze verse ervaringen zien we met name een worsteling als het gaat om systeemveranderingen. Het is voor veel gemeenten duidelijk zij een voorbeeldrol hebben bij het bevorderen van sociaal ondernemers. Om dat te doen moet je echter bestaande werkwijzen, protocollen en procedures aanpassen. Dat krijg je als ambtenaar niet in je eentje voor elkaar, je moet het samen doen. Daarbij lopen ambtenaren vaak tegen de verkokering binnen de gemeentelijke organisatie aan. Dat zorgt vaak voor de meeste belemmering.

Dat is jammer, want sociaal ondernemers dragen vaak juist bij aan het oplossen van verschillende problemen – denk bijvoorbeeld aan een combinatie van arbeidsparticipatie en duurzaamheid. Om een dergelijk initiatief de ruimte te geven, is een meer integrale werkwijze nodig vanuit de gemeente.

Wat moeten we het komende jaar in de gaten houden?

De coronacrisis heeft voor bewustwording gezorgd. Steeds meer mensen beginnen de urgentie van maatschappelijke vraagstukken te erkennen. De vraagstukken zijn ook groter geworden, en de wens voor een inclusieve economie is urgenter dan ooit. We hopen dat dit een opmaat is naar een grotere systeemverandering op weg naar maatschappelijk bewust leven als norm in plaats van uitzondering.

Concreet werken we aan een pilot om Rotterdamse bedrijven met een SROI-verplichting effectiever bij te laten dragen aan de maatschappij. Veel van deze bedrijven hebben moeite om aan deze verplichting te voldoen. Omdat ze bijvoorbeeld niet de capaciteit of middelen hebben om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan te nemen. Ondertussen zijn veel Rotterdamse sociaal ondernemers die hier specialist in zijn. De pilot stelt deze partijen in staat om impact te ‘verkopen’. Dat kan met de RIKX: een financiële eenheid waarmee bedrijven impact kunnen kopen van een sociaal ondernemer. Dit willen we op korte termijn verder ontwikkelen.

Laatste vraag: welke tip hebben jullie voor gemeenten die een vergelijkbare aanpak overwegen?

Onze onafhankelijke rol is heel belangrijk. Die geeft meer ruimte voor vertrouwen, en dat is wat nodig is om sneller samen tot oplossingen te komen. Daarnaast is het belangrijk om los te durven laten en te experimenteren met nieuwe samenwerkingsvormen. Wij ervaren ten slotte de meerwaarde van een verbindende partij: enerzijds vindt de gemeente het prettig om een onafhankelijke partner te hebben die hun processen begrijpt. En anderzijds vinden sociaal ondernemers het fijn om ergens terecht te kunnen waar ze niet alleen worden gehoord, maar ook snel geholpen worden zonder door de bureaucratische mangel te hoeven.