Van het gas af in samenspraak met de bewoner

In het essay ‘Van het gas af in samenspraak met de bewoner’ duikt Platform31 in de wetenschappelijke literatuur om antwoord te geven op die vraag. Ook schakelen we een begeleidingscommissie met landelijke en lokale beleidsmakers, onderzoekers en klimaatadviseurs in. Al snel blijkt dat vooral de samenwerking met de burger een lastig vraagstuk is door de complexe relatie tussen overheid en burger. De centrale overheid heeft zichzelf een nieuwe houding aangemeten, waarbij zij wel de spelregels opstelt en hulpbronnen beschikbaar stelt, maar vervolgens de actieve burger en decentrale overheden de verantwoordelijkheden laat nemen. De burger zelf is mondiger geworden, meer geëmancipeerd en veeleisend. De overheid moet daardoor nu echt luisteren naar de wensen van de burger en die ook zien als volwaardig gesprekspartner bij het overschakelen naar aardgasvrije woningen.

Uit ons onderzoek duikt in dit verband de term ‘maatschappelijk eigenaarschap’ op. Dit opkomend begrip wordt voornamelijk gekoppeld aan een zware vorm van burgerparticipatie, met een relatief grote rol en verantwoordelijkheid voor burgers. Maar voelt de burger zich wel betrokken bij de energietransitie? In hoeverre moet en wil hij verantwoordelijkheid nemen? Kortom, wie bepaalt straks de invulling van de ‘toekomstdroom’ van een gasvrij huis?