Bewoners kijken naar elkaar om in mantelzorghofje Hof van Leeuwesteyn
Gezinnen en senioren vormen een hechte gemeenschap in dit bijzondere woonzorgcomplex in Utrecht Leidsche Rijn.
“Het doel van de ouderenhub is om te zorgen voor voldoende en de juiste woningen, woonvormen en voorzieningen in de wijk die senioren helpen om zelfstandig te wonen. In de kern zijn we bezig met een samenwerkingsproces dat moet leiden tot een fundamentele verandering van het aanbod in de wijk. Waar we eerst het verzorgingshuis hadden waarin alle functies waren geconcentreerd, hebben we nu te maken met wellicht hetzelfde aanbod in de wijk, maar wel versnipperd over een groot aantal partijen die niet altijd hun aanbod op elkaar afstemmen. We krijgen te maken met een grote groei van het aantal 80-plussers, een druk op de financiën en een personeelstekort in de zorg. Dat maakt dat we slimmer en dichterbij mensen onze oplossingen moeten zoeken met bewoners zelf en de partijen die in de wijk werken. Door de ouderenhub te benoemen, planten we een zaadje in vruchtbare aarde. In de wijken kunnen we vaak voortbouwen op een goede, onderlinge samenwerking. Met partijen die het besef hebben dat er dingen moeten veranderen om wijkbewoners op een prettige manier in de wijk ouder te laten worden.
“Onze uitdaging is nu hoe organiseren we het wonen, de woonomgeving, het welzijn en de zorg zo efficiënt mogelijk, maar wel zodanig dat senioren voldoende ondersteuning ervaren. In een tweedaagse hebben we met alle wijkpartners de eerste puzzel gelegd welke concrete acties nodig zijn. Dat hebben we vertaald in een actieagenda met een aantal acties op korte en langere termijn. Dat heeft inmiddels geleid tot een modelwoning (de comfortwoning) waar ouderen een kijkje kunnen nemen en kennis kunnen maken met mogelijkheden van technologische aanpassingen die het makkelijker maakt om langer thuis te blijven wonen. Daarnaast is er (Rotterdam breed) een samenwerking tussen zorgaanbieders om ongeplande zorg buiten kantooruren te leveren. Verder analyseren we of een WMO-Zvw-aanbesteding in een gebieds- of gebouwindeling kan leiden tot een kostenbesparing of betere ondersteuning in de vorm van welzijn en/of zorg. Eén van de wooncomplexen is pilot voor een tussenvoorziening, komende tijd gaan we werken aan een vorm van een gebouwarrangement. Dus op welk pakket van diensten en zorg kunnen mensen rekenen als zij daar wonen.”
“Eigenlijk bezien we in het hele gebied waar slimme combinaties kunnen worden gemaakt. Ook is er aandacht voor de (toegankelijke) buitenruimte en de woonomgeving. Een aantal flats worden zowel aardgasvrij als levensloopbestendig gemaakt. Verder werken de corporaties aan een betere informatievoorziening voor ouderen door screens op te hangen in de grootste flats waarop informatie staat over bijvoorbeeld activiteiten of het telefoonnummer van de thuiszorg. Studenten hebben met oudere wijkbewoners beschreven hoe het is om in deze wijk ouder te worden. Verschillende bewoners hebben aangegeven wel wat te willen oppakken in de wijk. We zien nu kleine projecten oppoppen als samen eten in de wijk. Doordat we deelnemer zijn van het programma Inclusieve wijk van Platform31, analyseert een marktonderzoeksbureau welke woonvariaties senioren in ons gebied wensen. De uitkomst van deze analyse geeft richting aan bijvoorbeeld de gesprekken met ontwikkelaars in dit gebied.”
“Al met al is het een intensief traject. Voor mij als onafhankelijk procesbegeleider is de opdracht om alle partijen te verbinden. Maar ook hoe grote organisaties als de gemeente, corporaties of zorgaanbieders kleine stappen kunnen zetten om ruimte te geven aan vernieuwing. En bijvoorbeeld in hun eigen beleid, in regelgeving en uitvoering de langer thuis-opgave steeds mee te nemen in bijvoorbeeld de WMO-aanbesteding, maar ook in de gebiedsontwikkeling of de prestatieafspraken tussen corporaties en gemeente. In de ‘cockpit overleggen’ bespreken we met vertegenwoordigers van de belangrijkste partijen steeds de stand van zaken.”
Het is erg positief dat vanaf aanvang zowel de gemeente als de zorgverzekeraar partner in dit proces zijn. De uitdaging is dat we met elkaar de wijkaanpak borgen in organisaties en dat we nadenken over de ontwikkeling ervan in de toekomst. Kan bijvoorbeeld een andere manier van bekostiging helpen om zorg- en dienstverlening anders te organiseren? Een echte systeemwijziging moet in het hart worden gedragen door bestuurders omdat dit tijd en inzet kost en soms ingaat tegen je individuele organisatiebelang.
Guido de Ruiter, procesmanager Ouderenhub Prinsenland – Lage Land.