Gebiedsgerichte aanpak van zorgorganisatie De Posten

Hoe komt het dat jullie als zorgpartij gebiedsgericht zijn gaan werken?

Rick: “Wij zagen dat Enschede-Zuid enorm vergrijst en dat er tegelijkertijd een forse wachtlijst was voor gepaste woningen voor deze groep. We realiseerden ons dat het simpelweg ontwikkelen van een nieuw gebouw met zorgwoningen onvoldoende zou zijn. De problematiek rondom zorgverlening, huisvesting en multidisciplinaire zorg moet je met elkaar verbinden op buurtniveau.”

Ank: “Door wijkgericht samen te werken kom je veel dichter bij de bewoners te staan. Vanuit de reguliere financieringsstromen gaat dat moelijker.”

Hebben jullie het idee dat de gebiedsgerichte aanpak bezig is met een opmars?

Rick: “Hoe snel er wordt overgegaan op gebiedsgericht werken verschilt per gemeente. Waar een gemeente de rol van regiehouder of kartrekker neemt, zie je een versnelling. Maar woningbouwcorporaties kunnen die rol ook pakken. In ons gebied hebben wij die rol op ons genomen, maar inmiddels zijn we zo ver gekomen dat het eigenlijk een ‘wij-verhaal’ is geworden.”

Waarom trokken jullie de rol van kartrekker naar jullie toe in Enschede-Zuid?

Rick: “Wij zijn nadrukkelijk geworteld in de wijk en hebben een huisvestingsopgave voor onze doelgroepen. Dus we zijn gaan zoeken: hoe kunnen we, ondanks de schaarste, toch voor de hele wijk goede zorg leveren? We zagen al snel dat huisvesting daar erg belangrijk in is en dat we daarom de samenwerking met woningbouwcorporaties aan moesten gaan. En zonder gemeente kan een gebiedsgerichte aanpak natuurlijk niet.”

Is de samenwerking sterker geworden of hebben jullie je rol verbreed door in meer domeinen te acteren?

Rick: “Beide. Zorgorganisaties zijn vaak gesloten bolwerken. Ank is onze vooruitgeschoven post in de wijk. Het is belangrijk dat de organisatie leert dat er een wereld buiten ons ligt waar we klanten en verantwoordelijkheid hebben. De rol van Ank is om zowel intern als extern te verbinden.”

Ank: “We zijn nu met name actief in het programma ‘Doen en Ontmoeten’. Dit programma gaat over voorzieningen, talentontwikkeling en welzijn. Daarnaast werken we aan het programma ‘Passend Bewonen’, dit gaat over hoe men woont in de wijk. Ik doe mee in een werkgroep van de woningcorporatie Domijn. Hierdoor ontstaat een mooie wisselwerking tussen ons en de corporatie en doen zich mooie kansen voor om onze opgaven aan elkaar te verbinden. Zo’n samenwerking moet wel van beide kanten komen en je moet je eigen organisatie durven open te stellen voor buitenstaanders om mee te praten.”

Ervaren jullie een spanningsveld tussen stijgende zorgkosten aan de ene kant en jullie brede rolopvatting aan de andere kant?

Rick: “De ouderenzorg van nu is onbetaalbaar. Er komt een duidelijke schaarste aan. Maar financiën zijn geen goede drijfveer voor verandering en innovatie. We moeten werken aan voldoende volume en de wens om mensen zo lang mogelijk in hun vertrouwde woonomgeving te kunnen laten wonen. Natuurlijk moeten we zorgen dat het allemaal betaalbaar is, maar het is wel een andere insteek: meer vanuit een integrale visie”.

Ank: “Een brede rolopvatting gaat ons juist financieel helpen. Het preventieve veld kan nog sterker. Onze wijkverpleegkundigen hebben al een aantal jaren zelf de regie over hun werkzaamheden, waardoor ze meer tijd en ruimte ervaren om preventief aan de slag te gaan in de wijk. Ze kunnen breder kijken naar de behoeften van hun cliënten. Hoewel deze werkwijze af en toe knelt met de bekostiging vanuit de zorgverzekeringswet, geloven wij dat een preventieve aanpak een investering is die zich later terug zal betalen in minder zorgkosten.”

Wat is er, naast extra geld, nodig voor doorbraken binnen de brede gebiedsgerichte aanpak?

Ank: “Tijd om elkaar te leren kennen en dezelfde taal te leren spreken. Geld is belangrijk, maar de oplossing zit ook in gezamenlijk slimmer kijken en denken. Daarin moet je durven om protocollen los te laten.”

Rick: “Uiteindelijk krijgen we te maken met overkoepelende opgaven die niet binnen een bepaalde sector vallen. Het vraagt lef om nu te komen tot de stap naar bredere gebiedsgerichte samenwerking. Maar laat je niet weerhouden door de ontdekkingstocht naar financiering. Als je daarop gaat wachten doe je de ontwikkeling van je eigen organisatie tekort.”