Creatief uit de bijstand

Woud der regels

Dat het voor mensen in de bijstand moeilijk is uit te stromen naar regulier werk is duidelijk, maar op de vraag waar dat aan ligt zijn vele antwoorden mogelijk: de stand van de conjunctuur, verouderde werkvaardigheden, psychische problemen, schuldenproblematiek. En er zijn (natuurlijk) institutionele factoren die de terugkeer van ‘een willekeurige bijstandscliënt’ naar de arbeidsmarkt belemmeren. Vaak zijn die gerelateerd aan bepaalde wetten en regels, maar het kunnen ook ingesleten gewoonten binnen een sociale dienst zijn. Recent bleek dat één op de drie medewerkers van de sociale dienst de nieuwe bijstandsregels te streng vindt. In plaats dat deze regels uitkeringsgerechtigden helpen op hun weg naar de arbeidsmarkt, lopen zij volgens hen eerder vast in het woud der regels. Hoewel het voor de hand ligt om met de persoonlijke situatie van uitkeringsgerechtigden rekening te houden, blijkt dat lastiger in de praktijk.

Acht praktijkvoorbeelden

Niettemin bestaan er in de beleids- en uitvoeringspraktijk gemeenten die op een creatieve manier met de ‘institutionele belemmeringen’ om weten te gaan. In deze beknopte notitie presenteren we acht praktijkvoorbeelden en geven we enkele voorbeelden van gemeenten die scholing als re-integratie-instrument inzetten. Zij gaan daarmee in tegen de ‘trend’ dat scholing bij veel gemeenten (deels) als re-integratie-instrument uit beeld is geraakt. De praktijkvoorbeelden in deze notitie dienen op dit moment ‘slechts’ ter inspiratie die andere gemeenten op een (nieuw) spoor zetten of aanzetten tot het bedenken van eigen, creatieve oplossingen voor bestaande (lokale) belemmeringen en het laten zien van toepassingen van enigszins uit het zicht geraakte re-integratie-instrumenten. Of deze voorbeelden daadwerkelijk tot duurzame effecten leiden, is monitoring en evaluatie nodig.