Stedelijke ontwikkeling op uitnodiging

Auteurs
Wieger Apperloo, Joost Beunderman, Jurgen van der Heijden,
Bram Heijkers, Hans Karssenberg

Werken aan aantrekkelijke en vitale steden, wijken en buurten, waar zowel maatschappelijk als financieel rendement wordt gerealiseerd. Dat blijft de komende jaren een grote maatschappelijke uitdaging. En een haalbare uitdaging! In het manifest ‘Stedelijke ontwikkeling op uitnodiging’ geeft de vakgroep Waardecreatie een aantal ingrediënten om de overgang te maken naar nieuwe manieren van werken, weg van het defensieve omgaan met bezuinigingen, de verdelende rechtvaardigheid en de behoefte aan controle. En waarin met gerichte strategieën, ambities en verwachtingen wordt gewerkt aan opgaven die in het huidige vastlopende systeem blijven liggen.

Natuurlijk, er is minder ‘klassiek’ geld, maar tegelijkertijd komt er steeds meer energie, tijd, kennis en geld los vanuit de samenleving. Burgers, (lokale) ondernemers, overheden, corporaties en maatschappelijke partijen vinden elkaar steeds meer en eigen initiatief, ondernemerschap en samenwerking groeien.

Niet zelden botsen partijen daarbij op onbegrip, onbekendheid of allerlei barrières vanuit de bestaande systemen en manieren van werken, wat kan leiden tot frustratie en vertraging. Maatschappelijke waardecreatie lijkt financieel niet haalbaar te zijn, initiatieven passen niet binnen regels, partners vertrouwen elkaar nog onvoldoende. Maar tegelijkertijd geeft deze wrijving juist glans, en ontstaan hier creatieve, gezamenlijke inspiratie en nieuwe coalities.

De vakgroep heeft haar ervaringen in vijf steden samengevat in een zevental lessen. En ze gaat dieper in op vier basisingrediënten voor een gerichte en ambitieuze omgang met maatschappelijke initiatieven: (1) denk anders over waarde(creatie), (2) bepaal in cocreatie de meest urgente maatschappelijke opgave in een gebied, (3) daag en nodig uit, en (4) verrijk het financieel instrumentarium. Om vervolgens met meervoudige maatschappelijke businesscases, nieuwe rollen en verhoudingen en het opzoeken van grenzen, stedelijke ontwikkeling ook de komende jaren mogelijk te maken.