Tien jaar participatiesamenleving: kansen voor samenwerking
28 september 2023
Right to Bid in de praktijk
De (her)waarde(ring) van maatschappelijk vastgoed
Het regeerakkoord van 2017 stelt in het kader van 'vernieuwing openbaar bestuur': “Het kabinet biedt ruimte aan initiatieven van burgers en verenigingen in de samenleving […] Daarnaast gaan we samen met enkele gemeenten experimenteren met een recht op overname, waarbij lokale verenigingen of buurtbewoners het eerste recht krijgen om maatschappelijke voorzieningen over te nemen en de bijbehorende functie voort te zetten." Het vormt de aanleiding voor een onderzoek naar hoe dit ‘recht op overname’ vorm zou kunnen krijgen in Nederland.
VNG, het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Platform31 pakken dit onderzoek op.
Het ‘overnamerecht’ is namelijk geen Nederlandse uitvinding, maar een participatie-instrument afkomstig uit het Verenigd Koninkrijk waar het onder de naam Right to Bid onderdeel uitmaakt van de zogenaamde ‘buurtrechten’ uit de Localism Act 2011. In deze handreiking spreken we daarom van het Right to Bid en niet van het ‘recht op overname’.
Laboratorium Right to Bid
Het doel van dit onderzoek was/is om tot een handreiking te komen, met lessen en bruikbare tips voor zowel gemeenten als bewoners(initiatieven) c.q. gebruikers. Om tot deze handreiking te komen, startten we het Laboratorium Right to Bid. Deelnemers aan het Lab waren ambtenaren, bestuurders, wetenschappers, bewoners(initiatieven) en sociaal-ondernemers uit zes gemeenten, die op enige wijze al te maken hadden met het Right to Bid en/of Right to Challenge. Ook werden diverse experts uitgenodigd.
Ervaringen uit de praktijk
Deze aanpak had voor ons belangrijke voordelen. Omdat het Right to Bid nog redelijk onbekend is, bood het Laboratorium ons de mogelijkheid om ervaringen op te halen uit de praktijk. Daarnaast hebben wij door het Lab gebruik kunnen maken van de invalshoeken, kennis en ervaring van ambtenaren, initiatiefnemers, sociaal-ondernemers en wetenschappers om het Right to Bid van zoveel mogelijk kanten te kunnen belichten.
In dit document leest u het resultaat. We hopen dat deze handreiking kan bijdragen aan een goede samenwerking tussen gemeenten en burgerinitiatieven!
"*" geeft vereiste velden aan