Tien jaar Je Eigen Stek! Hier regelen de bewoners het zelf
Interview met Jamal Mechbal, ondersteuner en beheerder bij Je Eigen Stek
Je Eigen Stek (JES) in Amsterdam bestaat tien jaar. JES is een huis voor (ex)-thuislozen met en zonder verslaving of psychische problemen. JES is per toeval ontstaan, je hebt mensen nodig die echt iets nieuws willen starten. Dit soort woonvormen die spontaan ontstaan passen in de participatiesamenleving, maar zijn (nog) niet vanzelfsprekend. Waar komt JES vandaan, wat doet JES en wat is het succes?
Tien jaar geleden stonden elf cliënten van zorgorganisatie HVO Querido op. Deze bewoners wilden hun eigen stek. HVO Querido was enthousiast en zorgde voor de financiën. Bij toeval kwam er een geschikt pand vrij: “JES is uniek”, vertelt Jamal Mechbal, ondersteuner en beheerder bij JES, trots. “Bewoners regelen het zelf, met en voor elkaar. Bij JES is geen maximale verblijfsduur, je moet niks en mag veel zolang je maar in de groep past en bereid bent je medebewoners te helpen.”
Een vrije plek
Als er bij JES een plek vrijkomt, gaan de bewoners zelf op zoek naar een nieuwe bewoner. Werving vindt bijvoorbeeld plaats via een advertentie of internet. Bij de intake beslissen bewoners met elkaar wie de nieuwe bewoner wordt. Soms zijn dit bewoners van andere woonlocaties van HVO Querido, soms melden zij zich via mond op mond reclame een uitstaande advertentie. “Nieuwe bewoners hebben te maken schaarste”, aldus Mechbal. “Geen (vast) dak boven hun hoofd, financiële zorgen, vaak geen baan.” JES biedt hiervoor een oplossing. Het is geen vijfsterrenhotel, maar er is wel een dak, eten en drinken. Het voorzien in deze basisbehoeftes geeft de bewoner zekerheid. “Als bewoner heb je zelf de regie bij het oplossen van je problemen. Je kan medebewoners en de ondersteuners vragen om hulp”, vertelt Mechbal. “Maar, zolang bewoners dit niet doen, is er geen actieve ondersteuning.”
Maandagavond, bewonersavond
“Aan het begin ging het wel eens mis, de ene bewoner wilde zelf koken en de ander niet. Ook het schoonhouden van het pand was problematisch”, vertelt Mechbal. “ Door met elkaar in gesprek te gaan, losten we de problemen op. Een schoonmaakrooster en een kooklijst waren enkele van deze simpele oplossingen. Een vast tijdstip werd in het leven geroepen om afspraken te maken en de gang van zaken te evalueren. Maandagavond werd de bewonersavond. Nu worden hier lopende acties besproken en taken verdeeld. Ook is op deze avond ruimte om je hulpvraag neer te leggen of elkaar aan te spreken op bepaald gedrag.”
Dak boven je hoofd
JES geeft bewoners een veilig fundament. Bewoners mogen zelf kiezen wanneer zij uitstromen naar een nieuwe plek ”Dit is gemiddeld al na één jaar!”, vertelt Mechbal trots. Vaak gebeurt het als de geldzaken op orde zijn en er vast onderdak is gevonden. Oud bewoners komen doorgaans niet terug bij JES. “Het herinnert hen vaak aan (een het slotstuk van) een moeilijke tijd, waar je niet meer naar terug wilt”, zegt Mechbal.
JES evenaren?
Het succesvolle JES is een unieke woonvorm en bestaat vandaag de dag nog steeds, dankzij subsidies en een (kleine) eigen bijdrage van de bewoners. Hoe je een soortgelijk initiatief opzet? ‘’Dat is lastig’’, zegt Mechbal eerlijk. Mechbal ‘’Er is weinig geld en een locatie is niet vanzelfsprekend. Je hebt welwillende investeerders nodig en een beetje geluk.’’ Als dit je lukt, ‘’kijk dan naar wat mensen kunnen, leg de focus op eigen verantwoordelijkheid. Waarom zou je papieren invullen als je weet dat iemand het zelf kan?’’, vraagt Mechbal zich af. Laat bewoners elkaar helpen, biedt ze de kans op herstel en tijd om te wonen.
