Wonen met begeleiding: de huurcontracten

In Nederland zetten we door het scheiden van wonen en zorg in op het normaliseren van het wonen, en het doorbreken van de soms stigmatiserende verbinding tussen wonen en zorg. Het scheiden van wonen en zorg moet het mogelijk maken dat mensen ongeacht waar zij wonen, de benodigde zorg of ondersteuning kunnen ontvangen. We willen dat mensen ook als zij behoefte hebben aan zorg of ondersteuning, niet hoeven te verhuizen naar een instelling maar in hun woning kunnen blijven wonen.

Wet vaste huurcontracten en wet Versterking regie volkshuisvesting

In deze publicatie gaan we in op twee wetten: de Wet vaste huurcontracten en het wetsvoorstel Versterking regie volkshuisvesting. Beide wetten zijn van invloed op de in- en uitstroom van mensen in verschillende woonvormen (met begeleiding) en de voorwaarden die daarbij mogen worden gesteld. De publicatie start met het wettelijk kader, vervolgens gaan we in op het verlenen van urgentie en voorrang, de mogelijkheden om te werken met tijdelijke huurcontracten, en het gebruik van een koppelbeding.

Consequenties voor gemeenten

Veel gemeenten zijn bezig met het opstellen van een (regionaal afgestemde) huisvestingsverordening. Het is belangrijk om daarbij goed rekening te houden met beide wetten en de consequenties daarvan te bepalen voor de voorzieningen die er in een gemeente zijn. Wanneer beschermd thuis bijvoorbeeld als extramurale voorziening is georganiseerd, dan krijgen de bewoners geen urgentie wanneer zij klaar zijn voor de volgende stap. Dit maakt het belangrijk om beschermd thuis als lokale urgentiecategorie toe te voegen aan de huisvestingsverordening.

Daarnaast geldt, dat als de wet Versterking regie volkshuisvesting wordt aangenomen en inwerking treedt, economisch dakloze mensen en spoedzoekers geen wettelijke urgentie krijgen en dat zij ook geen tijdelijk huurcontract mogen ontvangen. Dit is in lijn met het uitgangspunt Wonen Eerst, maar botst in de praktijk met de woonhotels die gemeenten hebben ontwikkeld om mensen die geen begeleiding nodig hebben, tijdelijk van een dak boven hun hoofd te voorzien.

Afstemmen wonen, welzijn en zorg

Wanneer de wet Versterking regie volkshuisvesting inwerking treedt, leidt dit ook tot wijzigingen in de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015). Deze wijzigingen zijn gericht op het afstemmen van wonen, welzijn en zorg en het versterken van de regierol van overheden in het woon- en zorgdomein. Zo moeten gemeenten bij inwerkingtreding van de wet hun Wmo-beleidsplan actualiseren en afstemmen op het volkshuisvestingsprogramma. Dit moet eraan bijdragen dat wonen en zorg, hoewel gescheiden, in samenhang worden georganiseerd.