Maatschappelijke mechanismen en zeespiegelstijging

Deze discussienotitie is tot stand gekomen in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Door het voeren van gesprekken met onder andere beleggers, investeerders, stedenbouwkundigen, vertegenwoordigers van de industrie, onderzoekers en de Deltacommissaris is geprobeerd een beeld te krijgen welke mechanismen in het economisch domein grip bieden op het omgaan met risico’s en onzekerheden. Kan de samenleving daarvan leren?

Wat meespeelt in het economisch domein zijn dimensies als risicobepaling en rendement, kennis in de vorm van correcte data en modellen, de wijze waarop risico’s afgedekt kunnen worden, het belang van zichtbaarheid, context en vertrouwen. Die mechanismen kunnen tevens gevoed worden door afhankelijkheden die hun oorsprong zowel binnen als buiten Nederland hebben.

Bij een lange-termijn-analyse voor fysieke investeringen in vastgoed wordt al snel 30 tot 50 jaar vooruitgekeken. Voorbij de tijdshorizon van de NOVI. Een Land met een Plan, en niet alleen denken vanuit bedreigingen, maar ook kansen, zou dat investeerders kunnen inspireren? Dat is echter niet voldoende. Een ontbrekende waterkering in een voor een risicoanalyse te gebruiken dataset kan effect hebben op het wel of niet investeren. Met een wereldmarkt waarin geïnvesteerd kan worden, kunnen toegenomen risico’s en onzekerheden op een plek zich vertalen in verplaatsingsgedrag naar een ander land. Er wordt ook stil gestaan bij hoe bewoners wel of niet kunnen reageren op overstromingen of wateroverlast. In deze notitie leidt dat tot vragen voor verdere discussie:

• Waar ligt het kantelmoment voor de gewone Nederlandse bewoner?
• Waar verliest men het vertrouwen…na de eerste overstroming?
• En wat voor invloed kan dat hebben op het functioneren van de stedelijke omgeving als men op basis van verlies van vertrouwen begint te vertrekken?
• En hoe gaat een samenleving daarmee om?