Keuzes maken in tijden van spanning en schaarste

Platform31 inventariseert al bijna twintig jaar trends, ontwikkelingen, opgaven, kansen en dilemma’s voor gemeenten. Deze trendstudie is de vierde in een reeks. Waar sommige van de grote opgaven en doelstellingen na vier jaar onverminderd actueel zijn, komen ook nieuwe uitdagingen op in de snel veranderende wereld.

• Oplossingsrichtingen voor een aantal gemeentelijke overkoepelende uitdagingen zijn:
• Omgaan met schaarste en brede welvaart vergt complexe afwegingen en realistische doelen
• Klimaatverandering en leefomgeving vragen om vergroening van steden
• Woningbouw en verdichtingsopgave vereisen een inventieve aanpak
• Digitalisering en artificial intelligence vereisen nieuwe vaardigheden en ethische afwegingskaders
• Sociaalmaatschappelijke tweedeling vergt investering in kansengelijkheid en vertrouwen
• Geopolitieke onrust vraagt strategisch-maatschappelijke weerbaarheid

Inspiratie voor 2026 en verder

Deze trendstudie is specifiek bedoeld voor stedelijke gemeenten die deel uitmaken van het G40-stedennetwerk. De ervaring leert dat de stedelijke trends niet exclusief van toepassing zijn op G40-steden. De overige 301 Nederlandse gemeenten kunnen er dus ook hun voordeel mee doen.

Lokale politieke partijen kunnen deze trendstudie ter inspiratie en onderbouwing gebruiken bij het schrijven van hun verkie­zingsprogramma’s voor de gemeenteraadsverkiezingen in 2026. Vervolgens kunnen gemeenten deze trendstudie gebruiken in overdrachtsdossiers voor nieuwe collegevorming en het opstellen van de nieuwe coalitie- en bestuurs­akkoorden, maar ook voor het opstellen van gemeentelijke visiedocumenten.

Acht inhoudelijke thema’s

De trendstudie identificeert trends van acht voor gemeenten belangrijke thema’s:

1. Demografie
2. Bestuur
3. Duurzaamheid, klimaat en energie
4. Economie en arbeidsmarkt
5. Bestaanszekerheid en sociale ongelijkheid
6. Ruimte en wonen
7. Mobiliteit
8. Veiligheid

Per thema komen vraagstukken, dilemma’s, mogelijke oplossingsrichtingen en handelingsperspectieven aan bod.

Rapport en presentatie

De trendstudie is als rapport te downloaden (Pdf). Daarnaast hebben we de belangrijkste trends en handelingsperspectieven samengevat in de presentatie (PPT), te gebruiken om ook andere geïnteresseerden binnen je gemeenten hierin mee te nemen.