Wooncongres: aanbevelingen voor de nieuwe minister van Wonen
4 april 2024
Nieuwe oplossingen voor slechte woningkwaliteit
Perspectief op verbetering onderhoud woningen
Dalende inkomens, te hoge hypotheken, onwil en onwetendheid dragen bij aan een steeds grotere achterstand van onderhoud van woningen. De automatische waardevermeerdering van een woning bestaat immers niet meer waardoor onderhoud zich niet meer zelf terug betaalt. Dit advies ‘Nieuwe oplossingen voor slechte woningkwaliteit’ biedt perspectief om verdere verloedering aan de onderkant van de woningmarkt een halt toe te roepen. “Een van de vijf voorstellen is investeringen in onderhoud te koppelen aan investeringen in energie en aanpassing van de woning aan zorgbehoefte”, aldus Frank Wassenberg, programmamanager Wonen van Platform31.
Geschat wordt dat 50.000 woningen in slechte bouwtechnische staat verkeren (Lupi, 2013). Daarnaast hebben 500.000 woningen een matige staat van onderhoud, wat betekent dat 10% van de nieuwbouwwaarde aan investeringen nodig is. Appartementen zijn er het slechtst aan toe. Slecht onderhouden woningen hebben hun weerslag op leefbaarheid, veiligheid en waarde van woningen in de hele buurt en wijk, wat het probleem groter maakt dan dat van de individuele eigenaar. Wat kunnen andere partijen dan doen? Wassenberg: “Bij patstellingen is het opkopen door gemeente of corporatie een mogelijkheid, maar dat vergt forse investeringen, waarvoor de ruimte momenteel ontbreekt. Toch is dat bij schrijnende gevallen het goedkoopst. Verder adviseren we onder meer het Rijk om de koppeling van ingrepen ten behoeve van energieprestaties, woonlastenbeheersing, zorg aan huis en woningonderhoud te stimuleren. Zet pilots op om te kijken wat de mogelijkheden zijn en maak de koppeling van budgetten voor energiebesparing, achterstallig onderhoud en aanpassingen in verband met zorg mogelijk.”
Complex probleem
In gemeenten op het veen rotten palen weg door veranderende grondwaterstanden. In modderig gebied verzakken zandplaten waardoor huizen bewegen en scheuren. Uit oude woningen lekt aan alle kanten energie weg en experimentele bouwtechnieken veroorzaken onvoorziene constructieve gebreken. In de grote steden staan niet functionerende Verenigingen van Eigenaren noodzakelijk onderhoud in de weg. De toenemende vergrijzing maakt dat onderhoud niet meer wordt uitgevoerd, omdat het in de ogen van eigenaren te veel moeite is of niet meer loont. Een complex probleem dat moet worden aangepakt. Om tot nieuwe oplossingsrichtingen te komen organiseerde Platform31 in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken de Kenniskring Particuliere Woningverbetering, waarin diverse deskundigen plaats hebben genomen. Dit heeft geleid tot een vijftal concrete adviezen die zijn gebundeld in het rapport ‘Nieuwe oplossingen voor slechte woningkwaliteit’.
"*" geeft vereiste velden aan