De High Tech Campus in Eindhoven (HTCE): vergunningen in coöperatie

Procedures voor milieuvergunningen kunnen lang duren en ingewikkeld zijn. Voor de bedrijven op de High Tech Campus in Eindhoven (HTCE) is daarom één vergunning afgegeven aan de Coöperatieve Vereniging Milieu (CVM). Die coöperatie regelt vervolgens deelvergunningen per bedrijf. Dat is overzichtelijk en de verantwoordelijkheid ligt bij de bedrijven zelf.

HTCE: de slimste vierkante kilometer van Europa

Halverwege de vorige eeuw verhuisde het natuurkundig laboratorium (Natlab) van Philips vanuit het centrum van Eindhoven naar een ruim opgezette locatie aan rand van de gemeente Eindhoven. Jarenlang was dit een gesloten instituut. Vanaf de jaren ’90 veranderde de filosofie rondom Research & Developement van Philips radicaal; open innovatie werd de norm. Delen van kennis tussen bedrijven en interactie op alle niveau’s werd een noodzakelijke voorwaarde voor groei en ontwikkeling. Van Philips en alle bedrijven in de high tech sector. De Natlab-locatie werd opengesteld en fysiek en organisatorisch omgevormd tot de High Tech Campus Eindhoven (HTCE). High tech-bedrijven uit de hele wereld vestigden zich op HTCE.

Het gebied is inmiddels uitgegroeid tot de slimste vierkante kilometer van Europa, met veel innovatieve bedrijven binnen de sector Research & Developement. Het concept van de koepelvergunning ‘milieu’ die door de Coöperatieve Vereniging Milieu wordt beheerd, neemt de meer dan 130 bedrijven op HTCE werk uit handen. Zodat zij zich kunnen bezig houden met hun corebusiness, Research & Developement.

Wat houdt de HTCE in?

Bij open innovatie is het van belang dat ‘natuurlijke’ samenwerkings- en ontwikkelingstrajecten zoveel mogelijk worden ondersteund. De bedrijven op de HTCE zitten daarom dicht op elkaar. Zij delen zowel de kennis als de locaties, denk aan laboratoria. Innovatie ontstaat bij verbinding, onverwachte contacten en uitwisseling van ideeën. Ruimte voor ontmoeting is daarom belangrijk. Dat gebeurt vooral in ‘the strip’ die centraal op het terrein ligt en bestaat uit onder meer vergaderruimtes, kantines en andere horeca, conferentiezalen, wellness en sport.
Innovatieve bedrijvigheid kenmerkt zich door een hoge fluctuatie aan type gebruik, aantal gebruikers en milieurelevante activiteiten. Daarbij zijn grote milieuvoordelen te behalen door een gezamenlijke aanpak van onder meer energieproductie (WKO), afvalbeheer, ICT en opslag en distributie van gevaarlijke stoffen.

Een coöperatie biedt de oplossing

Philips had van oorsprong een milieuvergunning en lozingsvergunning voor het hele terrein. Normaal zou elk specifiek bedrijf een eigen vergunning moeten aanvragen (of melding moeten doen). Dat maakt het complex voor de gemeente. De relatie tussen Philips en Eindhoven bestaat al meer dan een eeuw en is gebaseerd op wederzijds vertrouwen. Dit vormt de basis voor een volledig andere aanpak. Voor de hele HTCE is één vergunning afgegeven aan de CVM. Die geeft vervolgens een ‘deelvergunning’ af aan elk bedrijf. Deze ‘deelvergunning’ is een privaatrechtelijke overeenkomst tussen de CVM en het bedrijf, waarmee het bedrijf het recht verwerft een bepaald deel van de vergunde milieuruimte te gebruiken. De voordelen daarvan: doordat er sprake is van een enkele inrichting, zitten bedrijven niet elkaars invloedsfeer (externe veiligheid). Dit bevordert de flexibiliteit en biedt bedrijven de gelegenheid ‘dicht op elkaar te kruipen’. Het geeft de mogelijkheid om de milieu-impact op de omgeving goed te monitoren.

Dankzij een centraal overzicht van de activiteiten op de campus, is belangrijke informatie voor de toezichthouder en bijvoorbeeld de hulpdiensten met een druk op de knop beschikbaar. Tot slot biedt deze aanpak de gelegenheid tot het inrichten van een professionele toezichthoudende organisatie ‘on site’.

Alle bedrijven kunnen lid worden van de coöperatie en zo bijdragen aan het beheer en de ontwikkeling van het gebied. Via de huurcontracten is geregeld dat de bedrijven die geen lid willen worden (lidmaatschap kan niet verplicht worden gesteld) verplicht zijn een ‘deelvergunning’ te hebben. Het concept van de koepelvergunning in centraal beheer versterkt het concept van HTCE. De coöperatie is verantwoordelijk voor de naleving van de regels. De coöperatie werkt op zo’n manier dat bij nieuwe bedrijven of als bedrijven de activiteiten veranderen, de deelvergunning binnen enkele dagen kan worden verleend of aangepast.

Les: vertrouwen als basis

Als er een goede basis van vertrouwen is, kan een overheid heel goed haar verantwoordelijkheden uit handen geven. Een overkoepelende vergunning opstellen kan een uitkomst zijn als niet precies duidelijk is wat er in de toekomst gaat komen of als de veranderingen in een gebied groot zijn. In de koepelvergunning is dan geregeld wat de maximale impact is voor de omgeving. Omwonenden hoeven zich niet meer bij elke wijziging zorgen te maken over hun leefklimaat. Binnen het gebied zelf kunnen de bedrijven het onderling regelen.

terug naar boven