Woningstichting Valburg sorteert voor op de toekomst

Modelwoning in Andelst brengt woonwensen van ouderen
in kaart

Andelst, in de gemeente Overbetuwe, verwacht in de toekomst een forse vergrijzing. Om de discussie op gang te brengen wat dit nu voor het wonen betekent, koppelt woningstichting Valburg een behoefteonderzoek aan een modelwoning. In een jaren 60 eengezinswoning brengt Valburg drie pakketten van aanpassingsmaatregelen aan. Deze aanpassingen richten zich op drie doelgroepen. Als eerste een jong echtpaar van rond de 65 jaar die nog beiden vief en vitaal zijn. De tweede doelgroep betreft een ouder echtpaar van rond de 75 jaar waarvan een van de twee lichamelijk zorgbehoevend is. De derde doelgroep is rond de 75 tot 80 jaar oud en beginnend dementerend.

Het doel van dit experiment is enerzijds om helder te krijgen welke soort aanpassingen de drie doelgroepen aanspreken. Ook kunnen ze aangeven wat ze er voor willen betalen en hoe ze dat het liefst willen doen. Bijvoorbeeld met een hypotheek, eigen vermogen of een lening. Anderzijds moet het experiment ouderen bewust maken van de mogelijkheden. “Met deze modelwoning willen we vooral inzicht krijgen in wat mensen waarom kiezen”, zegt Marc Jansen, directeur van woningstichting Valburg.

Waarom doen jullie mee aan het experiment?

“Woningstichting Valburg heeft veel oudere bewoners in eengezinswoningen. Zij willen vaak niet verhuizen maar komen natuurlijk wel een keer op een leeftijd waarop ze niet meer makkelijk de trap op en af gaan. Bovendien stimuleert de overheid ouderen ook om langer thuis te blijven wonen. Wij voorzien dus in een behoefte die wij nu alvast in kaart willen brengen. Daarom willen we de woonwensen van ouderen specificeren. Wat willen ze nu eigenlijk? En hoe willen ze dat financieren? Met deze informatie kunnen banken, zorgverzekeraars, woningcorporaties én de bouwsector zich beter op de woningaanpassingen voorbereiden.”

Wat zien we in de modelwoning?

“In de modelwoning exposeren wij voor drie verschillende doelgroepen aanpassingsmaatregelen. De bezoekers kiezen voor welke doelgroep zij de aanpassingen in huis willen zien. Daarna krijgen ze een soort ‘tour’ door de woning waarin we ze bewust maken van wat langer thuis wonen betekent. Afhankelijk van de gekozen doelgroep laten we aanpassingen zien variërend van een traplift en aanbouw waarin bewoners beneden kunnen slapen en douchen tot aan een in hoogte verstelbaar bed en nieuwe manieren om de verlichting aan te doen.”

Waarom kiest u voor verschillende doelgroepen of beter gezegd leeftijdscategorieën?

“Een bestaand huis is niet ongelimiteerd aan te passen. Ook qua kosten is dat inefficiënt. Daar willen we de bezoekers attent op maken door ze te laten kiezen. We willen ze laten nadenken over welke aanpassingsmaatregelen voor hen van belang zijn. Daarom hebben we de modelwoning heel bewust toegankelijk gemaakt voor een rollator, maar niet voor de rolstoel. Dat is niet eenvoudig meer te veranderen als een huis eenmaal is aangepast. Ga maar na: de doorgangen moeten dan bijvoorbeeld breder. En wat betekent dat voor de overige aanpassingen in het huis? Die moeten dan verder aangepast of bijgesteld worden. Op een hoge leeftijd kun je dan misschien beter kiezen voor rolstoeltoegankelijk huis, al loop je nu nog achter de rollator. Maar het kan ook andersom zijn. Waarom zou je een aanbouw laten neerzetten met slaap- en douchefaciliteiten als je ook vitaal genoeg bent om met een traplift naar de slaapkamer en de douche te kunnen? Zo stimuleren we de bezoekers om goed na te denken over hun situatie en welke aanpassingen daarbij horen.”

Hoe laten jullie zoveel aanpassingen in één huis zien?

“Bepaalde aanpassingen hebben we natuurlijk fysiek aangebracht. Maar we laten ook virtueel aanpassingen zien. Er zit bijvoorbeeld geen traplift in het huis, maar met een speciale beamer kunnen we deze wel in 3D projecteren. De bedoeling is dat mensen het huis ervaren als een beleving. Maar ook willen we ze bewust maken van de kosten die de aanpassingen met zich meebrengen. Aan het einde van de tour krijgen de bezoekers daarom een soort kassabon mee met de kosten van de aanpassingen.”

Welke aanpassingsmaatregelen zijn het meest gewild?

“Dat kan ik nu nog niet zeggen omdat de modelwoning pas op 21 juni officieel open gaat. Maar wat wel duidelijk is, is dat de animo onder ouderen enorm is. We deden een oproep voor interviews met senioren om ook door middel van een kwalitatief onderzoek de woonwensen in kaart te brengen en daar kregen we maar liefst ruim 600 reacties op. Terwijl wij uitgingen van ongeveer 60 interviews. Kortom, wij denken dat de modelwoning heel wat bezoekers gaat trekken.”