Bevolkingskrimp en regionale ontwikkeling

Een aantal regio’s in Nederland hebben te maken met bevolkingskrimp of zullen hier over een paar jaar mee te maken krijgen. Dat bevolkingsaantallen in bepaalde gebieden teruglopen, heeft te maken met ontwikkelingen zoals ontgroening en vergrijzing. Net als in veel landen om ons heen, neemt het aandeel ouderen in onze samenleving toe en worden er minder kinderen geboren. Daarbij komt dat een groeiende groep mensen zich vestigt in de stad. Voor regio’s zoals Zuid-Limburg, Noordoost-Groningen, Zeeuws-Vlaanderen en de Achterhoek zijn de gevolgen van deze ontwikkelingen duidelijk merkbaar. Vraagstukken waar zij mee worstelen zijn bijvoorbeeld hoe te reageren of anticiperen op woningleegstand en hoe, in de toekomst, werkgelegenheid, bereikbaarheid en voorzieningen in de regio behouden en gecreëerd kunnen worden.

In de afgelopen jaren is veel onderzoek gedaan naar bevolkingsdaling in Nederland en groeit de aandacht voor dit thema in de wetenschap, de media en in de politiek. Er blijkt een blijvende behoefte aan overzichtelijke kennis en kunde over bevolkingsdaling, regionale ontwikkeling en gerelateerde opgaven. Platform31 is al vele jaren op verschillende manieren betrokken bij het ontwikkelen en verspreiden van kennis over dit onderwerp. In de eerste plaats is dat via het Kennisplatform Demografische Transitie, een kennisnetwerk van vijf provincies, drie regionale kenniscentra en het ministerie van BZK. Met de gezamenlijke website Kennisvoorkrimp.nl bundelt Platform31 nieuws, bijeenkomsten, publicaties en blogs over alle krimpregio’s in Nederland. Daarnaast verbinden we praktijk, wetenschap en beleid rondom krimp via een aantal projecten, zoals de Derde Ronde Krimpexperimenten, waarbij we 7 kansrijke initiatieven in krimpregio’s begeleiden en adviseren en het project Mbo innovaties in krimpregio’s, over vernieuwende initiatieven in het middelbaar beroepsonderwijs. Op deze manier verkent Platform31 nieuwe kansen om krimpgebieden veerkrachtig te houden en maken, antwoord te krijgen op de belangrijkste kennisvragen en te zorgen dat die kennis en kunde daar terecht komt waar het nodig is en gebruikt kan worden.

Op deze pagina vindt u een overzicht van al onze publicaties, bijeenkomsten en activiteiten rondom bevolkingskrimp en meer informatie over onze projecten en partners.

Het middelbaar beroepsonderwijs is volop in beweging. Met bijna een half miljoen studenten vervult het mbo een belangrijke functie voor de Nederlandse economie. Door globalisering, ontwikkelingen in de ICT, kortere productiecycli en toenemende eisen aan de competenties van werknemers, verandert de arbeidsmarkt echter snel. Krimpgebieden kampen in veel gevallen met een uitstroom van hoogopgeleide jongeren en een toenemende urgentie om het middelbaar beroepsonderwijs in de regio meer toekomstbestendig te maken. Om inzicht te krijgen in de toekomstperspectieven van mbo-jongeren in dunbevolkte gebieden, voerde Platform31 regionale verkenningen uit in Oost-Groningen, Zeeuws Vlaanderen en de Achterhoek. De resultaten zijn beschreven in het rapport Toekomst voor mbo-jongeren in dunbevolkte regio’s en maken duidelijk dat mbo-instellingen in deze regio’s niet stilzitten. Zij spannen zich in om het onderwijs te vernieuwen en de samenwerking met lokale partijen (overheden, bedrijfsleven en maatschappelijke instellingen te verbeteren. In het vervolgproject ‘Mbo-innovaties in dunbevolkte gebieden’ worden zes van zulke vernieuwende initiatieven verder uitgediept. We beschrijven deze initiatieven ter verbetering van de match tussen vraag en aanbod naar werk in de regio en het vergroten van de arbeidsmarktkansen voor jongeren op basis van interviews met initiatiefnemers, schoolbestuurders en studenten en bezoeken aan de leeromgevingen.