- home
- Thema's
- Thema: Energietransitie
- Innovatieprogramma VvE's naar Nul op de meter
Contact
Innovatieprogramma VvE's naar Nul op de meter
Ruim 3 jaar lang (2015-2018) heeft Platform31 in samenwerking met De Stroomversnelling sturing gegeven aan het innovatieprogramma VvE’s naar Nul op de Meter, met als doel om concrete oplossingen voor grootschalige verduurzaming van VvE’s te laten ontstaan. De aanpak was gericht op het aanjagen van vraag en aanbod en het zicht krijgen op de benodigde en gewenste condities om nieuwe transacties tussen vraag en aanbod plaats te kunnen laten vinden. Aan de hand van pilots werd ervaring opgedaan die tot lessen voor opschaling hebben geleid. Platform31 heeft 33 VvE’s geanalyseerd en in meer of mindere mate begeleid in een traject naar Nul op de Meter (in één keer of in stappen).
Het programma heeft geresulteerd in waardevol instrumentarium voor de sector. Er is een handreiking met procesomschrijving voor de begeleiding van VvE’s ontwikkeld en een rekentool voor een NOM-verkenning en voor de ondersteuning van de besluitvorming door VvE’s. Daarnaast is er een reeks van lessen en aanbevelingen richting vragers, aanbieders, overheden en overige actoren opgeleverd. Op een aantal plaatsen heeft de pilotbegeleiding geleid tot een positief besluit voor uitvoering van een grootschalige renovatie. Deze casussen leiden tot prachtige en inspirerende voorbeelden voor de sector. In 3 regio’s, Gelderland, Brabant en MRDH (metropoolregio Rotterdam Den Haag) heeft het programma geleid tot een regionale VvE aanpak waarin nog veel meer VvE’s verkend en begeleid kunnen worden. Workshops hebben geleid tot een groeiende groep begeleiders en adviseurs van VvE’s die kunnen helpen om de stappen naar nul inzichtelijk te maken en te zetten.
Het programma heeft geleid tot inzage in 3 dominante strategieën voor VvE’s en tot de volgende conclusies:
Succesfactoren:
- Duurzame woningverbetering verleidt bewoners omdat (bij beschikbaarheid van 30- jaars financiering) het kostenefficiënt is
Belemmeringen:
- VvE’s sparen onvoldoende voor instandhouding en hebben al helemaal onvoldoende financiële middelen voor duurzame woningverbetering
- Kosten voor integrale woningverbetering zijn nog te hoog om vanuit betaalbare woonlasten te kunnen dragen
- Standaardisatie van processen en kwaliteitskeur ontbreekt en is nodig voor efficiëntie en kwaliteitsborging op alle niveaus
- Langjarige financiering aan VvE’s (>15 jaar) is nog niet voor handen en (>25 jaar) is een vereiste om de mogelijkheden voor woningverbetering bereikbaar (haalbaar en betaalbaar) te maken.
Klik op onderstaande kopjes voor meer informatie.
De opgave
Nederland telt ongeveer 120.000 VvE’s bestaande uit 1,2 – 1,5 miljoen woningen, samen goed voor ca. 15-20% van de CO2 uitstoot in de gebouwde omgeving. Veel VvE’s kampen met achterstallig onderhoud en/of sparen beperkt voor groot onderhoud. Vaak is dit onvoldoende voor een toekomstbestendig gebouw, met risico’s op uit de hand lopende kosten of zelfs verloederde panden. Een groot deel van de gebouwen is naoorlogs. Deze complexen zijn energetisch slecht en qua comfort vaak ondermaats. Het gevolg is dat er wordt ‘gestookt voor de buitenwereld’ en dat de gebouwen en woningen onnodig veel CO2 uitstoten. Dit in combinatie met het gegeven dat we de komende jaren van het aardgas af gaan, veroorzaakt urgentie op de opgave appartementencomplexen vergaand te verduurzamen. De sector kent heel veel knelpunten, die een transitie noodzakelijk maken, maar ook een aantal specifieke kansen die daarvoor een kansrijk uitgangspunt bieden.
De oplossing
Om een transitie te onderzoeken en aan te jagen moest er een nieuw perspectief ontwikkeld worden op basis van een verleidelijke propositie met een business case die haalbaar (of maakbaar) is. Het doel is om een zelfstandig opererende gezonde markt te creëren, die uiteindelijk onafhankelijk is van overheidssteun. In de vorm van experimenten worden de volgende aspecten uitgezocht:
- Vraag: hoe formuleren, organiseren en vergroten we een nieuwe vraag die op (latente) behoeften voor vergaande verduurzaming van VvE’s inspeelt
- Aanbod: welke innovaties, prestaties en partijen zijn nodig om een grootschalige afzet te genereren
- Conditionering: welk regionaal en landelijk beleid en wettelijk kader is ondersteunend (of niet belemmerend) aan de groeiende relatie tussen deze nieuwe vraag en aanbod
Via zorgvuldig geselecteerde pilots, waaraan gemeenten bereid zijn bij te dragen, wordt het experiment vormgegeven. In de driehoek tussen vraag, aanbod en conditionering moeten alle seinen op groen staan om het nieuwe perspectief te kunnen realiseren. Onderscheidend aan de aanpak van het programma is het uitwerken van een nieuw perspectief voor vragers en aanbieders, alvorens de markt te mobiliseren. Zonder verleiding zal namelijk niemand willen bewegen. Daarnaast constateren we dat er nieuwe oplossingen nodig zijn met een lagere prijs en betere kwaliteit. Het streven is om bewoners een woonlastenneutrale Nul op de Meter oplossing te bieden, met garanties gedurende de looptijd van de financiering.
Voor VvE’s betekent het dat ze via een langjarige (30 jaar) financiering tot substantiële toekomstbestendige woningverbetering komen. Een grootschalige schilrenovatie (isolatie) en toepassing van een ventilatiesysteem is de basis, en via energie-opwekking wordt verbruik gecompenseerd. De bewoners betalen de renovatie via de servicekosten uit vermeden energieverbruik en onderhoud. Ze krijgen er een mooier, bruikbaarder, comfortabeler en waardevoller woning voor terug.
Voor wie
Het programma en het opgeleverde instrumentarium is gericht op alle stakeholders in de VvE sector. VvE besturen kunnen zich ermee oriënteren en vinden vooral houvast voor hun proces. Specifiek VvE’s die voor een grote ingreep staan, met goede servicekostenniveaus en voldoende gereserveerde middelen komen in aanmerking. Voor gemeenten levert het inzage op in de wijze waarop het proces ondersteund dient te worden. Financiers en VvE beheerders kunnen de voorwaarden voor een nieuwe dienstverlening eruit opmaken. Het Rijk zal aanknopingspunten vinden voor het opheffen van belemmeringen en verbeterde wetgeving en subsidiebeleid. Al het opgeleverd materiaal is richtinggevend en bedoeld om een aanzet te gegeven zodat het verder uitgewerkt kan worden.
Strategieën voor toekomstgerichte VvE’s
Toekomstbestendig beleid gaat over meer dan alleen duurzaamheid. Een aantrekkelijker, comfortabeler, beter bruikbaar, onderhoudsarm en blijvend betaalbaar gebouw spreekt iedereen aan. Dat dit binnen handbereik van een VvE komt als men zich gecommitteerd heeft aan de reservering voor groot onderhoud van 80-100 euro per appartement, dat weten maar weinigen. Lees meer

Pilot Platostraat
Rotterdamse portiekflat naar Nul op de Meter
“Perfect voor ons,” dacht de beheerder van het complex aan de Platostraat in Rotterdam, toen hij de oproep in VvE Belang las. Energiesprong zocht een VvE die mee wilde draaien in de pilot voor een renovatie naar Nul op de Meter. VvE Platostraat is een gezonde VvE met enthousiaste leden, en de Rotterdamse mentaliteit komt in dit geval ook zeer goed van pas: aanpakken.