Zeer kleine corporaties en de nieuwe Woningwet

Auteurs Tineke Lupi, Matthijs Wijga en Frans Desloover (Platform31)

Op 1 juli 2015 is de Woningwet 2015 van kracht geworden. De nieuwe wet geeft sociale verhuurders met de status van toegelaten instelling (Tl) nieuwe spelregels voor hun activiteiten en bedrijfsvoering. Het rapport Zeer kleine corporaties en de nieuwe woningwet – Kennis, impact en strategieën beschrijft de huidige situatie bij zeer kleine woningcorporaties. Het gaat in op de eisen die de herziene wet aan hen stelt, en biedt strategieën om daarmee om te gaan.

De nieuwe Woningwet maakt slechts op een paar onderdelen onderscheid naar omvang van een corporatie. Dit betekent dat ook de zeer kleine corporaties de nieuwe eisen moeten gaan doorvoeren. Dat heeft grote impact op deze organisaties. Het zijn bijzondere organisaties die vaak teruggaan tot de oorsprong van de Nederlandse volkshuisvesting. Arbeiderswoningen voor de nabij gelegen fabriek, woningen voor leraren of verplegers of een rijke weldoener die huisvesting voor de arme buurtgenoten wilde realiseren. De meesten hebben slechts enkele tientallen tot honderden woningen in bezit. Ze hebben vaak niet of nauwelijks personeel in dienst en daardoor beperkte slagkracht. De vaak onbezoldigde bestuurders van de zeer kleine woningcorporaties blijken onvoldoende inzicht hebben in wat de nieuwe Woningwet voor hen betekent. Ze maken zich daarom zorgen over de gevolgen voor de organisatie. De meer complexe taken in de wet en de bijkomende kosten leggen daardoor een relatief zware druk op hun organisatie. Deze zeer kleine corporaties hebben echter geen beleidsafdeling en al helemaal geen strategie afdeling. De bestuursleden moeten ’s avonds en in het weekend, naast hun normale baan, de benodigde maatregelen zelf inpassen.

Specifieke informatie en strategiën

Kortom, zeer kleine corporaties hebben behoefte aan informatie en strategieën die op hen zijn toegesneden. Het rapport ‘Zeer kleine corporaties en de nieuwe woningwet – Kennis, impact en strategieën’ biedt die informatie. Het rapport gaat in op de manier waarop deze ’woningcorporaties de maatregelen doordacht kunnen implementeren. Zo wordt de druk op deze kleine organisaties beperkt.

Uitkomsten en lessen traject zeer kleine corporaties

Het rapport komt voort uit een traject dat Platform31 in opdracht van het ministerie van BZK heeft georganiseerd. Platform31 legde daarbij de focus op corporaties met maximaal 300 verhuurbare eenheden (overwegend woningen) in hun bezit. Hiervan zijn er nog 34 van in Nederland. De impact van de nieuwe wet is het grootst op deze zeer kleine corporaties, omdat ze de omvang en professionaliteit missen om de benodigde maatregelen eenvoudig kunnen uitvoeren. Het traject bestond uit 2 workshops die juni 2015 plaatsvonden. Dit rapport bevat de uitkomsten en lessen van het traject. De bevindingen zijn relevant voor zeer kleine woningcorporaties, maar ook corporaties met meer dan 300 woningen kunnen er hun voordeel mee doen.