Download

pdf, 11,6 MB

×

Download bestand

Meer informatie

Deze publicatie is resultaat van een kennistraject op initiatief van het ministerie van BZK. Het is uitgevoerd in een consortium door Antea Group, Rho adviseurs, TNO, Platform31, Rebel Group en Over Morgen. Meer informatie over het kennistraject kunt u ook hier lezen.

Energietransitie versnellen met de Omgevingswet

Eindrapportage kennis- en leertraject Energietransitie en Omgevingswet

De energietransitie heeft grote ruimtelijke gevolgen, er zullen windturbines, zonnepanelen en warmtebronnen bij moeten komen, en verschillende soorten transportvoorzieningen en opslagmogelijkheden gerealiseerd worden. De ruimtelijke inpassing van deze opgave zal grotendeels moeten gebeuren door decentrale overheden, in combinatie met andere opgaven en afwegende allerlei andere belangen. Het ligt daarbij voor de hand om te kijken naar de instrumenten van de wet die alles eenvoudig en beter moet maken: de Omgevingswet.

Een consortium bestaande uit Platform31, Antea Group, Rho adviseurs, TNO, Over Morgen en Rebel is in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties samen met acht pilotgemeenten aan de slag gegaan met het versnellen van de energietransitie met instrumenten uit de nieuwe Omgevingswet. In dit pilottraject deden ruim 20 gemeenten mee in een zogenoemde tweede ring. In de eindrapportage leest u de resultaten van dit pilottraject.

Specifieke vragen

In het pilottraject stonden acht specifieke vragen centraal, die elk door één pilot zijn geadopteerd.

  1. Hoe ziet een programma energietransitie, op het niveau van een wijk, stadsdeel, gemeente eruit? (Goes)
  2. Het omgevingsplan is het centrale kerninstrument, waarin alle regels over (activiteiten in de) fysieke omgeving een plaats moeten krijgen. Hoe worden de transitievisie warmte en warmteplannen hierin opgenomen/verwerkt? (Den Haag)
  3. Het omgevingsplan is het centrale kerninstrument, waarin alle regels over (activiteiten in de) fysieke omgeving een plaats moeten krijgen. Hoe wordt de RES hierin opgenomen/verwerkt? (Zoeterwoude)
  4. Vindt aanwijzing van gebieden voor aardgasloze wijken plaats in het omgevingsplan? En welke belemmeringen of knelpunten geeft de Gaswet? (Maastricht)
  5. Hoe kan worden voorkomen dat de energietransitie sectoraal wordt benaderd, terwijl het één van de opgaven in het gebied is? (Boxtel)
  6. Welke besluiten (voor welke activiteiten) zijn nodig om een wijk aardgasvrij te maken en welke rol spelen de diverse kerninstrumenten daarbinnen? (Groningen)
  7. Hoe en waar leg je de samenwerking (tussen gemeente, bedrijven en burgers) vast? Welke instrumenten van de Omgevingswet kun je hiervoor gebruiken? (Tilburg)
  8. Welke knelpunten komen er uit de Mijnbouwwet en hoe kunnen de beoordelingsregels voor geothermie opgenomen worden in het omgevingsplan (incl. cumulatieve effecten)? (Súdwest-Fryslân)

De antwoorden op deze specifieke vragen komen in hoofdstuk 4 van de eindrapportage aan bod.

Generieke vragen

Daarnaast stonden zes generieke en pilot-overstijgende vragen centraal:

  1. Welke kansen en beperkingen biedt de Omgevingswet voor (het versnellen van) de energietransitie?
  2. Op welke manier kunnen de kerninstrumenten omgevingsvisie, programma en omgevingsplan worden ingezet en wat is de relatie tussen deze instrumenten?
  3. Welke nieuwe mogelijkheden biedt het instrument omgevingsplan in relatie tot de energietransitie in het algemeen en specifieke opgaven daarbinnen, zoals ‘van het gas los’, opwekken van hernieuwbare energie (windturbines, geothermie, bodemenergie, zonne-energie, warmtenetten)?
  4. Hoe kan worden voorkomen dat energietransitie sectoraal wordt benaderd, terwijl het één van de opgaven is in het gebied is?
  5. Is er een tool beschikbaar waarmee gemeenten relatief eenvoudig op gemeentelijk of gebiedsniveau keuzes kunnen maken in relatie tot energietransitie?
  6. Is het mogelijk dat op basis van de pilots knelpunten worden geconstateerd in wet- en regelgeving? En waar bevinden deze knelpunten zich in de Omgevingswet/AmvB’s? Allemaal vanuit het oogpunt: CO₂-reductie en energietransitie.

De resultaten van deze generieke vragen komen in hoofdstuk 5 aan bod.

Online bijeenkomst: Energietransitie versnellen met de Omgevingswet

Wilt u meer weten over de kansen die de Omgevingswet biedt om de energietransitie te versnellen? Kom dan naar de online bijeenkomst op 23 juni.

cover-betere-wijken-dankzij-de-energietransitie