Zo bereik je huishoudens met een (laag) middeninkomen

Corporaties mogen 20 procent van hun sociale woningvoorraad verhuren aan huishoudens met een jaarinkomen boven de 38.035 euro. Het is echter niet meer vanzelfsprekend dat dergelijke huishoudens met een (laag) middeninkomen voor een woning naar een corporatie toe stappen. In 2011 is namelijk uitgebreid gecommuniceerd dat woningcorporaties er enkel voor huishoudens met een jaarinkomen tot 38.035 euro (prijspeil 2019) zijn. Inmiddels is er wel weer ruimte om ook huishoudens met een (laag) middeninkomen te huisvesten in de sociale woningvoorraad, maar het is niet vanzelfsprekend dat zij nog ingeschreven staan. Hebben zij zich opnieuw ingeschreven? Dan bestaat de kans dat hun inschrijfduur te kort is om de woning toegewezen te krijgen.

Niet alle corporaties willen deze huishoudens in hun sociale voorraad bedienen. Degene die dat wel willen, doen dat om grofweg drie redenen: het creëren van gemengde buurten, het bevorderen van doorstroming en het helpen van de huishoudens met een (laag) middeninkomen, omdat er voor hen nauwelijks (huur/koop)woningen te vinden zijn. Zij geven echter aan dat het nog niet zo makkelijk is om deze huishoudens te bereiken. Hoe kunnen corporaties ervoor zorgen dat die huishoudens bij hen aankloppen en ook woningen krijgen toegewezen? Platform31 ging op onderzoek uit en bundelde de verschillende manieren waarop corporaties dat aanpakken in het Inspiratieboek woningtoewijzing.

Het openzetten van woningen in het woonruimteverdeelsysteem is veruit de meest gehanteerde aanpak. Dat blijkt in de praktijk echter niet voldoende om de huishoudens met een (laag) middeninkomen ook daadwerkelijk te bereiken. Zeker niet als er nauwelijks over gecommuniceerd wordt, wat in veel gevallen zo is. De andere manieren om de huishoudens met een (laag) middeninkomen te bereiken zijn zeer divers en variëren van een seniorenconsult tot een inloopspreekuur. Lees ze allemaal in het Inspiratieboek woningtoewijzing.

De gesprekken met corporaties gaven ons inzicht in de verscheidenheid aan aanpakken. Daarnaast ontdekten we ook enkele overkoepelende beren op de weg, die ervoor zorgen dat corporaties voorzichtig zijn in de toewijzing van huishoudens met een laag middeninkomen. Op basis daarvan komen we tot een aantal aanbevelingen voor corporaties, het Rijk en de Autoriteit woningcorporaties (Aw):

• Corporaties, durf te communiceren dat je uitzonderingen maakt. De kans lijkt klein dat de ruimte voor uitzonderingen (10 / 10 procent ) overschreden wordt.
• Corporaties, bedien je doelgroep en laat je niet tegenhouden door angst voor sancties van de Autoriteit woningcorporaties (Aw).
• Rijk, bedenk een manier om de vrees voor overschrijding en sancties weg te nemen. Bijvoorbeeld door de beschikbare ruimte van de 80-10-10 regeling over meerdere jaren te middelen, zoals bij de passendheidsnorm.
• Aw, zorg dat corporaties weten wat de consequenties en mogelijke sancties zijn als ze de normen overschrijden.