Schuring geeft glans in Spijkenisse

De interviewreeks in het kader van de vitale binnenstad van Spijkenisse wordt om de week binnen de themagroep ‘Vitale binnensteden’ op het Kennisnetwerk Regionale Economie gepubliceerd. Ons gesprek over de nieuwe betekenis voor de middelgrote stad gaat verder met Léon Soeterboek, wethouder zorg en welzijn, cultuur en economie in Nissewaard en Rob Vester, voorzitter van de Bedrijveninvesteringszone (BIZ) in Spijkenisse. We gaan verder in op de werkzame bestandsdelen in de samenwerking tussen gemeente, ondernemers en eigenaren. Wat kunnen andere gemeenten leren van het driepartijenoverleg? Maar ook: wat blijft lastig in het samenwerken?

Wat voor stad is Spijkenisse en wat speelt er in haar centrum?

Spijkenisse is als groeikern van Rotterdam in de jaren 70 en 80 heel snel gegroeid. Door haar veranderende omvang en haar veranderende rol ten opzichte van Rotterdam is het centrum van Spijkenisse meerdere keren op de schop gegaan. Het centrum zoals het er nu is, is pas zo’n vijftien jaar oud. Juist in die tijd veranderde het winkellandschap en is de leegstand in het centrum toegenomen, aldus Vester: “Consumenten winkelen meer via het internet en zoeken minder de fysieke winkels op. Daardoor worden gemeenten gedwongen om na te denken over de vraag: ‘Wat is je centrum?’ Wij zien het centrum als huiskamer van de stad, waar mensen meer kunnen doen dan alleen winkels bezoeken en er voor ieder wat wils is.”

Wanneer zijn jullie met de vraag ‘wat is je centrum’ aan de slag gegaan?

In 2015 werd een meerjarenvisie opgesteld om het leegstaan van winkelruimtes tegen te gaan. Dat plan werd opgesteld en uitgevoerd met meerdere partijen. De gemeente was daarin ook een belangrijke partij. Soeterboek vertelt: “2015 is voor ons een belangrijk jaar geweest, een startpunt voor een meerjarige samenwerking tussen de gemeente, eigenaren, ondernemers en de toenmalige winkeliersvereniging. We bouwen hier dus al acht jaar aan. Nu gebeurt er heel veel, maar dat is iets van de lange adem geweest.” Een belangrijke eerste transformatieopgave was het Kolkplein. Dit kan gezien worden als de eerste belangrijke dominosteen die is komen te vallen. Hierin investeerde de gemeente samen met de provincie in het wegnemen van ruim 7.000 vierkante meter winkelruimte uit de markt, waarbij een trekker als de Action werd verplaatst naar het kernwinkelgebied. Deze transformatie was een katalysator geweest voor volgende transformatiegebieden die leiden tot een compacter kernwinkelgebied.

Een lange adem is dus belangrijk. Welke stappen hebben jullie gezet om met elkaar tot een concrete aanpak te komen?

“Onze eerste stap was het in kaart brengen van alle eigendomssituaties”, vertelt Soeterboek. “Er zijn negentig verschillende eigenaren in het centrum. We zijn toen bij de grootste langsgegaan. We hebben ze dus niet op het stadhuis uitgenodigd, maar we zijn echt op bezoek gegaan voor een face-to-face-ontmoeting met verschillende vastgoedeigenaren gevestigd door het hele land. Daarmee laat je zien dat je ze serieus neemt en moeite wil doen hen beter te leren kennen met de vraag: hoe ziet uw portefeuille eruit?” Daar kwam heel veel input uit en uiteindelijk ook een gezamenlijke visie en de wil om gezamenlijk te investeren. In 2015 is ook de winkeliersverenging omgezet in een BIZ met ondernemers en eigenaren en werd er ook een centrummanager aangesteld voor het stadscentrum. “We wilden een samenwerking, niet alleen tussen winkeliers en ondernemers, maar ook met eigenaren”, benadrukt Soeterboek. “In 2016 is er een BIZ opgericht voor en door vastgoedondernemers en in dit voorjaar is die weer verlengd. Men zag dat het voordelen bood, maar het is wel spannend in deze tijd, door alle coronaspanningen.” “Het hielp dat de gemeente de bijdrage van de BIZ van het eerste jaar van de verlenging voor haar rekening nam. Dat is uniek”, aldus Vester. “Het is bijzonder hoe betrokken de gemeente is. Iddo Ketel (de betrokken ambtenaar, accountmanager Stadscentrum) is er altijd en de lijntjes zijn kort.” Vester ziet corona juist als een zegening voor de samenwerking: “Processen die heel langzaam verliepen, zijn nu versneld zichtbaar. De lijntjes zijn korter en het contact is makkelijker.”