Roadmap sociaal ondernemerschap

Interview met Willemien Vreugdenhil (Gemeente Ede)

Willemien Vreugdenhil is wethouder Economie en Ruimtelijke Ordening in Ede en voorzitter van de arbeidsmarktregio FoodValley. Als voorzitter van de pijler Economie en Werk van het G40-Stedennetwerk, waren ruimte voor ondernemen en sociaal ondernemerschap tijdens haar bestuursperiode de prioriteiten. Een G40-werkgroep heeft voor gemeenten een roadmap sociaal ondernemerschap opgesteld.

Willemien Vreugdenhil: “Sociaal ondernemerschap zie ik als een ondernemende manier om maatschappelijke opgaven aan te pakken. Dat is nodig, want er wordt vaak kunstmatig onderscheid gemaakt tussen een overheid die er is voor de maatschappij en de zwakkere, en een bedrijf dat alleen gaat voor het eigen gewin. Er zijn veel voorbeelden van ondernemers die maatschappelijk relevant bezig zijn; in de circulaire economie, in de wijk, en voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Zij doen dat vaak beter dan de grote en traditionele instituties zoals sociale werkbedrijven en zorginstellingen. De Nederlandse verzorgingsstaat is geen vangnet meer, maar een hangmat. In Nederland wordt te veel gepamperd. Mensen kunnen veel wanneer je ze aanspreekt op hun intrinsieke motivatie. In 2014 deed ik mee aan een excursie naar sociale ondernemingen in Engeland. Erg bijgebleven is een bezoek aan een sociale onderneming in de zorg. Daar was een mevrouw in een rolstoel die maar niet rechtop wilde zitten, hoeveel ergotherapie ze ook kreeg. De directeur ging in gesprek met de vrouw en zag in haar kamer foto’s van een mooie vrouw, de vrouw die ze vroeger was. Ze haatte haar rolstoel, maar wilde nog graag één keer mooi zijn. Op een dag kreeg ze geen ergotherapie, maar bezoek van een schoonheidsspecialiste. Ze genoot en ging vanzelf rechtop zitten. Niet omdat ze dat moest van de verzorging, maar omdat ze dat zelf wilde. Een mooi voorbeeld van sociaal ondernemerschap in Nederland is een dove schilder. Hij doet goede zaken en heeft meer doven als schilder in dienst genomen. Ze communiceren via de app. De schilders werken in de branche waar ze graag willen zijn, terwijl ze anders misschien naar de sociale werkplaats moesten.”

Vreugdenhil: “Uit onderzoek voor Social Enterprise NL blijkt dat Nederland in vergelijking tot andere landen niet hoog scoort op sociaal ondernemerschap, en dat sociale ondernemers de overheid als belangrijkste belemmering ervaren. Dat was een belangrijke reden om een roadmap voor gemeenten op te stellen. Ook in Ede was het stimuleren van sociaal ondernemerschap een zoektocht. We zijn begonnen met een routekaart en werken nu met een aantal pilots rond recycling van bouw- en sloopafval, voedselverspilling, sociale innovatie en passend werk. Op deze onderwerpen willen we ondernemerschap prikkelen. En we hebben een accountmanager die sociale ondernemers verder helpt. We hadden al accountmanagers die zaken voor bedrijven regelen voor de grondaankoop en ruimtelijke ordening, maar voor sociale ondernemers is het belangrijk ook verbindingen te leggen naar (de budgetten van) het sociaal domein.

Lees dit interview verder in ‘De economische agenda voor stad en regio’ (vanaf pagina 61):