Lerend evalueren met partners: Voedselapotheek Amersfoort

De Voedselapotheek wijkaanpak in de wijk Schothorst in Amersfoort is een project om de gezondheid van mensen te verbeteren en samenwerking tussen de agrifood- en gezondheidszorgsector tot stand te brengen. Want de voedselsector verbouwt gezonde bouwstoffen voor een goede gezondheid. Dalila Sayd en Naomi Jansen brachten hiervoor allerlei partijen in de wijk samen – zoals de regionale GGD, kinderopvang, een VMBO-school, supermarkten diëtisten, studenten en inwoners. Met de Tijdlijnmethode keken ze terug naar de opbrengsten van de afgelopen periode en vooruit naar de volgende fase van het project.

Mensen uit iedere laag van de samenleving en met verschillende culturele achtergronden, dagelijks genoeg en gezond laten eten. Dat is de missie van Sayd, die een passie heeft voor gezond, lekker en duurzaam eten. Net als Jansen, die vanuit haar bureau nieuwe samenwerking stimuleert tussen organisaties en mensen die zich bezig houden met voeding en die zich richten op gezondheid. Samen startten ze in 2019 de Voedselapotheek wijkaanpak Amersfoort. De ambitie: gezondere inwoners maar ook een sterkere sociale cohesie en waardering voor de herkomst van het eten.

Van verkenning naar bewoners centraal

Het eerste jaar van het project stond in het teken van verkennen van initiatieven die zouden aanslaan en met partijen in de wijk georganiseerd zouden kunnen worden. Sayd: “We hebben veel gesprekken gevoerd en een kick-off bijeenkomst georganiseerd. Dit jaar zijn we de wijk in gegaan en hebben we ons vooral op bewoners gericht. Vanwege corona spraken we met kleine groepjes buiten af met inachtneming van de 1,5 meter regels. We hebben met aanpassingen zelfs nog met kinderen van de weekendschool kunnen koken. Ook hebben we verhalen en recepten verzameld. Jansen: “Om de woensdag gingen we de wijk in. Maar zo waren we niet altijd meer zichtbaar voor onze partners. En we merkten dat we sommige partners van het eerste uur een beetje kwijt aan het raken waren. Terwijl betrokkenheid van partners juist heel belangrijk is voor borging van activiteiten voor bewoners na het eind van ons project, midden 2021. Dus toen we na gingen denken over een tussenevaluatie, was duidelijk dat we die ook zouden moeten gebruiken om onze partners opnieuw bij het project te halen. We hebben hen daarom een belangrijke rol gegeven in onze evaluatie.”

Tijdlijnmethode: samen met partners stappen benoemen en bespreken

Jansen en Sayd gebruikten voor de evaluatie de Tijdlijnmethode. Ze formuleerden vooraf vier doelen:

1. Visueel maken wat is gedaan en bereikt
2. Enthousiasmeren van de partners
3. Inzicht krijgen in wat zij de komende periode willen weten
4. Samen kansen zien en bouwen aan uitvoering

Jansen vertelt: “We hebben eerst zelf in kaart gebracht wanneer we met wie gesproken hebben en wat daaruit kwam, welke thema’s en concrete suggesties. Dat zijn de gele vlakken die je in onze digitale Tijdlijnrapportage ziet. In blauwe vlakken hebben we de missie van de organisaties toegevoegd, omdat we zicht wilden hebben op hoe we die zouden kunnen verbinden met wat we gaan doen voor de bewoners(groepen).” Sayd vervolgt: “We hebben daarna aan onze partners gevraagd om te reageren op deze eerste resultaten, inclusief de beschrijving van hun missie: hadden we die goed verwoord? Ook hebben we hen suggesties gevraagd over wat verder te doen en om aan te geven waarbij en hoe zij betrokken zouden willen blijven. Hun feedback hebben we opgenomen in de Tijdlijn rapportage.”

Opbrengsten evaluatie

Terugkijkend zijn Jansen en Sayd erg tevreden over hun evaluatie. Jansen: “Drie van de vier doelen hebben we gerealiseerd. Er ligt nu een mooie, visuele verantwoording over de afgelopen periode. Voor onszelf was de eerste stap al heel nuttig, om overzicht te krijgen. Maar de evaluatie heeft er ook voor gezorgd dat we nu helder hebben dat we met vier groepen verder willen gaan. Verder heeft de evaluatie concrete ideeën opgeleverd over activiteiten.
Het doel van enthousiasmeren van partners was misschien een brug te ver. Sayd: “Maar iedereen is nu wel weer op de hoogte van waar we staan. Verder weten we nu beter wat onze partners willen: Wie een actieve bijdrage wil leveren; en wie alleen is geïnteresseerd in de uitkomsten van het project. Zo hebben we ook in beeld welke partners geïnteresseerd zijn in alle doelgroepen en welke alleen in een specifieke groep. Met die kennis kunnen we onze processen goed inrichten en communicatie beter richten.”

Jansen sluit af: “Nu we alle partnerreacties hebben verwerkt gaan we de Tijdlijnrapportage weer delen met de partners. Onze conclusies en plannen voor de komende periode voor de komende tijd leggen we dan nogmaals voor. Dat is een mooie afronding van deze evaluatie.”