Huurders denken graag mee!

Huurders denken graag mee, maar niet in een tijdrovende overlegstructuur. Momenteel krimpen veel huurderorganisaties en zijn de enkele nog actieve huurders vaak 50-plus, man en van Nederlandse afkomst. Dat is geen representatieve groep voor de corporatiehuurders. Verwacht wordt dat een representatieve groep huurders die meedenkt het aantal perspectieven en behoeften verbreedt, waardoor meer diverse en betere input voor beleid ontstaat. Corporaties hebben behoefte aan een grotere, representatievere groep huurders die meedenkt. Huurdersorganisaties hebben moeite nieuwe leden te vinden en merken dat ook hun achterban kleiner wordt. Het toekomstperspectief van de huidige huurdersorganisaties lijkt onzeker.

In het pilotprogramma Huurders aan de knoppen experimenteerden huurdersorganisaties en corporaties met nieuwe vormen om huurders te laten meedenken met corporatiebeleid. Zij bedachten andere manieren om huurderinput op te halen. Soms was dit via een enquête, soms via een eenmalige brainstormsessie en soms via een tijdelijke werkgroep. Daarvoor wierven de corporatie en huurdersorganisaties actief. Opvallend was dat deze actieve werving en tijdelijke meedenkvormen ervoor zorgden dat er meer huurders waren die mee wilden denken. Ook was er meer diversiteit in samenstelling door verschil in leeftijd en geslacht.

Tussenvariant

Een vaste kern huurders die meedenkt blijft wel essentieel. In het kader van de Overlegwet is een formele huurdervertegenwoordiging noodzakelijk. En ook de verstevigde rol bij de prestatieafspraken via de Woningwet maakt een goede formele huurdervertegenwoordiging noodzakelijk. Tijdelijke vormen om huurderinput op te halen zijn geen alternatief voor de huidige huurdersorganisaties. Het aantal huurders dat zich echter geroepen voelt zitting te nemen in een huurdersorganisatie neemt, zoals reeds gezegd, af. Een tussenvariant lijkt de oplossing.

Flexibele structuur

De ideale oplossing lijkt een formele huurdersorganisatie van enkele personen, afhankelijk van de grootte van de corporatie. Zij zijn de formele overlegpartner van de corporatie bij de prestatieafspraken en zij hebben instemmings- en adviesrecht vanuit de Overlegwet. Om ervoor te zorgen dat de input die zij leveren ten bate van het corporatiebeleid representatief is, hebben zij aanvullende manieren nodig om huurderinput op te halen. In feite realiseren ze een flexibele structuur rond hen als vaste kern (huurdersorganisatie). Hoe deze structuur er uit ziet, zal afhankelijk zijn van de wensen van de huurdersorganisatie en mogelijk van de corporatie. Ze kunnen op thema’s tijdelijke werkgroepen in het leven roepen die een advies opstellen waarmee de huurdersorganisatie het gesprek aankan met de corporatie. Of ze regelt dat een aantal huurders zitting nemen in de projectgroep van de corporatie. Of de huurdersorganisatie zet een enquête uit bij alle of een groep huurders om input op te halen voor in het proces. Er zijn vele vormen mogelijk.

In bovenstaande oplossing is de huurdersorganisatie de vaste kern. Zij denkt zelf mee op de onderwerpen waarvoor zij rechtmatig verplichtingen heeft. Daarnaast zorgt zij actief dat er huurders betrokken worden in het beleidsvormingsproces of dat er huurderinput opgehaald wordt wat de corporatie verwerkt in het beleid. Waar de huurdersorganisatie eerst alles zelf inhoudelijk oppakte, krijgt zij nu veel meer een coördinerende rol.

Vernieuwing een gezamenlijk proces

De tijd zal uitwijzen hoe huurderbetrokkenheid bij beleid er in de toekomst uitziet. Verandering is eerder noodzaak dan wens. In het pilotprogramma Huurders aan de knoppen werd duidelijk dat het vernieuwingsproces een gezamenlijk proces moet zijn van de corporatie en de huurdersorganisatie. Als zij niet samenwerken in dit vernieuwingsproces ontstaat weinig draagvlak voor de bedachte werkwijze en is de kans groot dat ook in de toekomst huurdersinput niet optimaal wordt opgehaald en meegenomen in het corporatiebeleid.