Hof van Leijh: bouwen voor een mix van jong en oud
23 oktober 2019
Hof van Zutphen: gemeenschappelijk wonen in ‘naoberschap’
De Hof van Zutphen is een gemeenschappelijk woonproject voor ouderen van de landelijke stichting Knarrenhof. In november gaat de bouw van het derde Knarrenhof van Nederland van start. Zij willen een hof voor senioren creëren waar zij op een sociale manier met elkaar oud kunnen worden. Hoe gaat dat er precies uitzien en wat wordt er verwacht van de senioren die er gaan wonen?
Brenda Reyne is duo-voorzitter van de vereniging van De Hof van Zutphen en toekomstig bewoner. Zij is vanaf 2005 vanuit woongroep de Derde Fase betrokken bij het Ubuntuplein in Zutphen en is sinds het begin van 2018 actief als één van de twee voorzitters van de vereniging De Hof van Zutphen. “Mijn mede-voorzitter is van de ‘stenen’, ik van de ‘mensen’, zeg ik altijd maar”, licht Reyne toe. “Ik richt me bijvoorbeeld op het animeren en enthousiasmeren van de beginnende bewonersgroep en zet verschillende werkgroepen op, waaronder de tuincommissie. Ik vind het erg leuk om te doen. Bovendien is samen oud worden met andere senioren een grote wens van mij. Ik denk dat wij elkaar bij de les gaan houden.” Aan ervaring heeft Reyne geen gebrek: “Vanuit het werken met vrouwengroepen heb ik mij ontwikkeld tot een communicatietrainer en begeleider van veranderingen in organisaties. Een activerende rol past mij dus meer dan goed.”
‘Naoberschap’
De bedoeling van De Hof van Zutphen is om een hof voor senioren te creëren waar zij op een sociale manier met elkaar oud kunnen worden. Een belangrijk onderliggend principe is ‘naoberschap’. “Met naobers naar elkaar omkijken en elkaar met raad en daad bijstaan. Een goede buur, maar dan heel veel meer”, vertelt Reyne met een glimlach. Om dit ‘naoberschap’ te verankeren, is ook een sociaal statuut opgesteld dat door toekomstige bewoners ondertekend is. “Dit is eigenlijk een soort contract waarin staat dat bewoners naar elkaar omkijken. Dit zit vaak in kleine dingen, bijvoorbeeld boodschappen halen voor je buren. Ook hebben we in het sociaal statuut bepaalde omgangsnormen opgenomen, bijvoorbeeld dat bewoners elkaar aanspreken en zich ook laten aanspreken, dat iedereen elkaars privacy respecteert en dat iedereen welkom is, ongeacht achtergrond.”
Veel interesse
In totaal komen er 51 woningen in De Hof van Zutphen, waarvan 41 levensloopbestendige appartementen in twee woonblokken en 10 grondgebonden woningen – dit zijn eengezinswoningen. “In principe richten we ons op 65-plussers, maar iedereen is welkom. Met Knarrenhof hebben we afgesproken dat ‘jongere’ mensen voorrang krijgen op de wachtlijst in een zogeheten om-en-om-beleid”, licht Reyne toe. Alle woningen in De Hof van Zutphen zijn koopwoningen. “De goedkoopste woning is rond de 272.000 euro (ca. 88m2) en de duurste ongeveer 370.000 euro (ca. 130m2). Natuurlijk realiseren we ons dat we hiermee het middensegment aanspreken. Voor mensen die het iets minder breed hebben, is dit een flinke investering. Voorheen zaten er ook kleinere (en dus goedkopere) huizen in het plan, maar deze zijn helaas gedurende de verdere uitwerking van het plan geschrapt.”
Verbinding
Ontmoeting staat centraal in De Hof van Zutphen. Zo zijn alle woningen gelegen aan een gemeenschappelijke tuin. “Onze verwachtingen over de tuin zijn hooggespannen. Er zijn heel veel mensen die heel graag zorg willen dragen voor een mooie tuin, dat is fijn. Deze tuin is trouwens wel afgesloten voor niet-bewoners met toegangspoortjes zodat we geen ongewenste gasten krijgen. Dit is vooral voor ons eigen gevoel van veiligheid.” Daarnaast is er in De Hof van Zutphen een Hofhuys, bestemd als gemeenschappelijke ruimte voor bewoners. “Bewoners kunnen hier allerlei activiteiten organiseren: lezingen, vergaderingen, ontmoetingen en, doe-activiteiten. Ik hoorde mensen bijvoorbeeld al praten over een yoga-clubje of repetities voor het koor. Voor sommige activiteiten willen we het Hofhuys ook openstellen voor de buurt, bijvoorbeeld voor een wekelijkse koffie-inloop of voor bepaalde tentoonstellingen. Dan betrek je de buurt ook wat meer bij het wooncomplex.”
De weg ernaartoe
Wat volgens Reyne vooral belangrijk is bij het opzetten van een wooninitiatief, is dat je als initiatiefnemer beschikt over een heldere visie en dat je een lange adem hebt. “Als je duidelijk voor ogen hebt waar het om gaat, dan heb je al de halve wereld. Ook moet je niet te ongeduldig zijn en over voldoende flexibiliteit beschikken – er zijn altijd dingen waar je géén invloed op hebt. Houd je vast aan het doel dat je voor ogen hebt. En laat deze weg naar dat doel vooral ook een beetje leúk zijn. Zorg dat je het leuk hebt met elkaar. Besteed aandacht aan de communicatie, daar kunnen we allemaal nog iets leren.” Op de vraag of ze ook een praktijkvoorbeeld heeft van haar ‘lange adem’, antwoordt ze lachend: “Ja zeker. Vanaf 2007 ben ik al met een woonproject bezig. Ik heb er altijd de moed ingehouden. In de Hof van Zutphen dachten we over een jaar te gaan bouwen, maar toen moest het plan nog door de molen van de Kwaliteitsteam van de gemeente met markante eisen om een stadskarakter te realiseren. Hierdoor liepen we uitstel van maanden op en iedere maand gingen de bouwkosten omhoog. Gelukkig is het allemaal opgelost, maar zonder lange adem had ik hier volgens mij niet gezeten.”