Een integrale, sociale én milieutechnische verduurzamingsaanpak voor kwetsbare wijken. Dat klinkt goed! Veel gemeenten beseffen dat ‘van het aardgas los’ gaan nieuwe kansen biedt voor het verbeteren van kwetsbare wijken en wijken die dreigen af te glijden. Toch blijkt het in de praktijk nog knap lastig om de energietransitie in kwetsbare wijken te verbinden met het verbeteren van de leefbaarheid. Daardoor wordt de verduurzaming vaak alsnog eenzijdig als een technisch vraagstuk opgepakt, en dat is zonde. Platform31, Nyenrode Business Universiteit en het Verwey-Jonker Instituut ontwikkelden daarom een crash course voor gemeenten en hun partners. We gebruiken hiervoor onder meer onze ervaringen uit drie jaar experimenteren met achttien gemeenten.
Stijgende energie- en gasprijzen, de groeiende zorg over energiearmoede, afhankelijkheid van het Russische gas en de overstromingen in Limburg: het besef dat we nú moeten anticiperen op klimaatverandering is groter dan ooit. Gemeenten zetten hun schouders onder de energietransitie, maar in kwetsbare wijken is dat niet genoeg. Naast (energie)armoede spelen hier problemen als werkloosheid, schulden, eenzaamheid, overlast en onveiligheid. Het heeft daarom echt meerwaarde om de energietransitie te benutten als hefboom om de leefbaarheid in kwetsbare wijken te verbeteren.
Leren van de weerbarstige praktijk
In de periode 2018-2021 is in het experimentenprogramma Verduurzaming van Kwetsbare Wijken kennis en ervaring opgedaan met het verbinden van de warmtetransitie aan het aanpakken van andere opgaven in kwetsbare wijken, met als doel deze wijken niet alleen te verduurzamen, maar om er ook de leefbaarheid te verbeteren. Deelnemers aan het experimentenprogramma kwamen op hun ontdekkingsreis geregeld obstakels tegen. In technisch, financieel, juridisch, sociaal en procesmatig opzicht blijkt de warmtetransitie op wijkniveau complexer te realiseren dan drie of vier jaar geleden door de meeste beleidsmakers en projectleiders werd verondersteld. Wie alle ervaringen in deze achttien wijken overziet, krijgt echter een positief beeld. Er is nieuwe kennis ontwikkeld waar andere gemeenten in Nederland baat bij hebben en in veel wijken zijn successen geboekt. Samen met die achttien gemeenten hebben wij hier veel kennis en ervaring in opgedaan: knowhow die we nu willen inzetten om andere gemeenten en hun partners verder te helpen.
Crash course
Met voorbeelden uit binnen- en buitenland laten we zien dat er grote kansen liggen in een samenhangende aanpak van de duurzaamheids- en leefbaarheidsopgave. Niet alleen groeit daarmee het draagvlak onder bewoners, ook levert het op lange termijn betere wijken op. De training heeft als doel inzicht en handelingsperspectief te bieden aan professionals die betrokken zijn bij de energietransitie in kwetsbare wijken. Na deze training hebben deelnemers inzicht in:
- welke kansen er liggen op het gebied van het verbinden van de energietransitie en het verbeteren van de leefbaarheid;
- de te nemen stappen voor een integrale verduurzamingsaanpak samen met bewoners;
- organisatorische drempels en knelpunten rondom samenwerking en hoe je daarmee om kan gaan;
- praktische handvatten om vervolgstappen te kunnen nemen.
Doelgroep(en)
De training is bedoeld voor beleidsmedewerkers en uitvoeringsprofessionals die werken bij een organisatie die bezig is met de wijkgerichte aanpak van de aardgasvrij-opgave. Denk aan gemeenten, woningcorporaties, wijkorganisaties, energie- en netwerkbedrijven en bouw- en installatiebedrijven. De samenstelling van de groep kan verschillen, bijvoorbeeld intern bij één gemeente, bij een gemeente samen met wijkpartners of meerdere gemeenten bij elkaar (binnen bijvoorbeeld de provincie).
Praktische informatie
Goed om te weten:
- de training vindt bij voorkeur fysiek plaats en duurt één dagdeel;
- deelnemers krijgen na afloop meerdere publicaties mee naar huis;
- minimaal 6 en maximaal 16 deelnemers;
- kosten in overleg.
Langere ondersteuning
Wij bieden ook de mogelijkheid om uw gemeente langer te laten begeleiden bij de wijkgerichte aardgasvrijtransitie. Een blauwdruk voor zo’n ondersteuningstraject is er niet; we leveren daarom maatwerk. Voorbeelden van wat we kunnen aanbieden zijn sessies rondom integraal samenwerken, supervisie om uw team te helpen om te gaan met specifieke knelpunten en kennissessies rondom koppelkansen, het maken van een wijkanalyse, het opzetten van een integraal planproces en bewonersparticipatie.
