Concept Binnenstad: 6 concepten die binnensteden gaan veranderen
‘De Familiteit’, ‘Joint Venture’, ‘Binnenstad Maxx’, ‘Het Verbond’, ‘Verrassend Rijk’ en ‘Vrijstad’ zijn de binnenstadsconcepten die zijn ontwikkeld in Concept Binnenstad. Tijdens een intensief Living Lab, vol bellen, denken, schrijven, schrappen, tekenen en rekenen hebben gemengde deelnemersgroepen prille ideeën doorontwikkeld tot zes plannen die lokaal uitgewerkt en getest kunnen worden. Beter faciliteren van ouderen en gezinnen, de binnenstad als werk- of zingevingsplek en professionelere binnenstadssamenwerking zijn centrale thema’s in de uitgewerkte concepten.
Concept Binnenstad is een laboratorium voor de binnenstad van morgen, gericht op het ontwikkelen van nieuwe binnenstadsfuncties. Platform31 en SITE urban development zijn dit project gestart, vanuit de analyse dat veel binnenstadsaanpakken teveel probleemgestuurd zijn. Ze spelen te weinig in op fundamentele innovaties en transformaties die binnensteden beïnvloeden en de kansen die hieruit voortkomen. In Concept Binnenstad stellen we juist het creatieve, kansgerichte proces voorop, door nieuwe concepten voor binnensteden te ontwikkelen. Als partners aan Concept Binnenstad zijn verbonden: gemeenten Almelo, Apeldoorn, Arnhem, Den Haag, Emmen, Enschede, Leidschendam-Voorburg en Oss, provincie Zuid-Holland en marktpartijen BPD en Livable.
Living Lab
Op basis van deskresearch en brainstormsessies zijn in een vroeg stadium vijftien ideeën voor nieuwe binnenstadsfuncties ontwikkeld. Hiervan zijn de zes meest kansrijke geselecteerd voor nadere uitwerking in een Living Lab. In vijf intensieve werkdagen maakten zes gemengde projectgroepen van projectpartners, vrijwilligers en medewerkers van SITE urban development en Platform31 de verschillende stappen van conceptontwikkeling door. De procesleiding was in handen van Roel van den Berg en Ellen Zwienink, van Access to Quality (A2Q) die ook innovatietrajecten begeleiden voor multinationals als IKEA, Ahold en Corio (nu Klépierre). Over de gehanteerde conceptontwikkelingsmethode voor het Living Lab en Concept Binnenstad als geheel, publiceren we na afloop van het gehele project nog uitgebreider (begin 2017).
Meer weten over de methodiek van Concept Binnenstad? Bekijk de animatie!
6 Nieuwe binnenstadsconcepten
Wat houden de concepten in?
De Familiteit – ‘Wij familiteren stedelijk leven’
Een fysieke plek, live service en netwerk waar drukke (binnen)stadsgezinnen ondersteuning krijgen bij dagelijkse taken, zoals pakjes in ontvangst nemen, kinderen ophalen of wegbrengen, regelen van klusjesmannen, afspraken bij kappers, dokters, tandartsen et cetera. Kortom, een Personal Assistant, maar dan niet alleen voor jezelf. Door De Familiteit wordt wonen in de binnenstad voor gezinnen makkelijker en minder anoniem gemaakt.
- Lees meer (pdf)
Joint Venture – ‘Uw aandeel in de binnenstad’
Joint Venture is een for-profit binnenstadsorganisatie, waarin stakeholders ook écht aandeelhouder zijn en daardoor deelgenoot van waardegroei worden. Joint Venture ontwikkelt dienstenpakketten voor binnenstadsondernemers, – vastgoedeigenaren en de gemeente. Joint Venture doet dat goedkoper en béter dan huidige aanbieders, omdat synergie- en schaalvoordelen effectiever worden georganiseerd.
- Lees meer (pdf)
Binnenstad Maxx – ‘De binnenstad heeft weer zin’
In veel binnensteden wordt nauwelijks rekening gehouden met 50-plussers. Dat terwijl de helft van alle Nederlanders 50-plus is en zij 80% van het vermogen bezitten. De anonimiteit en hectiek van veel huidige binnensteden is voor hen echter onaantrekkelijk. Binnenstad Maxx stelt een netwerk van plekken en diensten voor die deze situatie zullen veranderen en en passant het eenzaamheidsprobleem onder ouderen helpen oplossen.
- Lees meer (pdf)
Het Verbond – ‘Hoeksteen van onderwijs en arbeidsmarkten’
Voor hoogopgeleide kenniswerkers zijn er legio plekken in binnensteden om (samen) te werken: Seats2Meet, Tribes, Spaces, et cetera. Voor de ándere helft van de miljoen ZZP’ers in Nederland – lager- en middelbaar opgeleide professionals, zoals bouwvakkers, zorgverleners, secretaresses en ambachtlieden – bestaan dat soort plekken niet. Terwijl ook zij behoefte hebben om elkaar te zien, ideeën uit te wisselen en klanten te ontvangen. Ook zij zouden wellicht stages willen aanbieden, maar kunnen dat in hun eentje niet af. Veel steden willen ambachten terugbrengen in binnensteden en de relatie tussen onderwijs en arbeidsmarkt versterken. Het Verbond knoopt deze ontwikkelingen aan elkaar in een concept voor een ‘werk-huiskamer’ in de stad met een ‘kroegbaas’ als gastheer.
- Lees meer (pdf)
Verrassend Rijk – ‘Vinden wat je niet zoekt’
Ieder mens zoekt naar veiligheid, variatie, erkenning, verbinding, groei en wil kunnen bijdragen aan een groter geheel. Onze binnensteden kunnen zich daar veel beter op richten. De sociale en fysieke ‘rijkdommen’ van binnensteden moeten beter verbonden worden aan deze basisbehoeften, zodat er een nieuwe reden ontstaat om naar de binnenstad te komen. Verrassend Rijk heeft als propositie om binnenstadsbezoekers te laten vinden wat zij niet zoeken (maar iets beters, verrassenders, mooiers). Het voorstel is om dit te doen middels ‘Trotspots’, een stadslobby en stadsambassadeurs, die je binnenstadservaring met verhalen en tips verrijken.
- Lees meer (pdf)
Vrijstad – ‘Change to stay the same’
Het concept Vrijstad is een nieuw businessmodel voor het invullen van leegstand en aanwakkeren van ondernemerschap. Een rentmeester(organisatie) huurt tegen maximaal 30% van de huurwaarde, voor minimaal 6 maanden en maximaal 3 jaar leegstaand binnenstadsvastgoed aan in een zwak deel van de binnenstad. Hierin huisvest hij (startende/innovatieve) ondernemers die waarde toevoegen aan de binnenstad als geheel. In ruil voor dit ondernemersrisico wijst de gemeente deze zone aan als VRIJSTAD, waar ‘alles mag’, oftewel bestaande regeldruk ernstig wordt teruggebracht. VRIJSTAD brengt zo variatie en spanning in de binnenstad, vult leegstand in, biedt experimenteerruimte voor ondernemers en genereert nieuwe binnenstadsverhalen.
- Lees meer (pdf)
En nu?
Nu het Living Lab is afgerond, start de volgende fase (road show), waarin de concepten in de lokale context van de deelnemende projectpartners door Platform31 en SITE worden gepresenteerd en met stakeholders besproken en uitgediept. Uiteraard met het doel om de concepten, op de juiste locaties, ook echt tot lokale uitwerking en uitvoering te krijgen en zo binnensteden in Nederland te versterken.
CONCEPT BINNENSTAD kwam tot stand met cofinanciering van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, het G32 Stedennetwerk en het Platform Middelgrote Gemeenten
Kennisdossier Vitale binnensteden
Platform31 bundelt de belangrijkste kennis over vitale binnensteden voor u in een overzichtelijk kennisdossier. In dit kennisdossier koppelen we beschikbare kennis aan stedelijke praktijk, stellen relevante kennis beschikbaar en informeren over de nieuwste trends en ontwikkelingen.