Binnenstedelijke ambities waarmaken is schaakspel op niveau

Interview met Vera Gielen, gebiedsmanager gemeente Eindhoven

Door Erwin Riedstra, Platform31

Vera Gielen is gebiedsmanager van het centrum van de gemeente Eindhoven. In 2001 ging ze bij de gemeente aan de slag als gebiedscoördinator binnenstad. Via diverse reorganisaties transformeerde die functie tot de strategische functie die ze nu heeft. Haar passie voor de binnenstad is groot. Gielen: “Zonder passie zou ik dit werk niet kunnen doen.”

Gielen: “In deze functie is ondernemerschap heel belangrijk. Hoewel ik zelf niet uit een ondernemersfamilie kom heb ik wel een profiel dat daaraan voldoet. Voor deze functie is het van belang dat je kunt omgaan met bureaucratie. Die komt nu eenmaal voort uit ons democratisch bestel en beschouw ik als een gegeven. Ik accepteer de manier waarop we hier met elkaar werken en zie mijn werk als een schaakspel: Hoe kan ik dat schaakstuk, die bureaucratie hier in huis, zo bewegen dat we komen waar we willen zijn? Daarvoor moet je rustig blijven als het lastig wordt, de grote lijnen te blijven zien en met de vuist op tafel te slaan als iets of iemand echt te ver gaat.”

Van vele markten thuis

Gielen vervolgt: “Mijn functie bestaat uit twee onderdelen. Enerzijds zorg ik er als gebiedsmanager voor dat de binnenstad goed functioneert, zodat er voldoende mensen naar de binnenstad komen, dat we voldoende evenementen hebben, dat de expats het naar hun zin hebben in de binnenstad et cetera. Daarbij werk ik nauw samen met diverse partijen, zoals bijvoorbeeld de detailhandel, aanbieders van culturele voorzieningen, horeca en vastgoedpartijen. Al die partijen hebben een belang in de binnenstad en willen er ook iets mee. Met elkaar vragen wij ons af welke ontwikkelingen wij zien voor de toekomst en hoe wij daarmee om willen gaan. Dat gesprek hebben we nadrukkelijk gevoerd bij het opstellen van de binnenstadsvisie ‘Binnenstad Eindhoven, internationale hotspot’, die in 2016 is vastgesteld. Het gaat dus primair over het met elkaar waarmaken van de daarin geformuleerde binnenstedelijke ambities.”

“Anderzijds ben ik intern opdrachtgever voor de verkoop van gemeentelijke grond en gebouwen in ontwikkelgebieden. Dat is een heel specifieke tak van sport, die compleet andere kennis en vaardigheden vraagt, en waar heel andere partijen bij betrokken zijn. Ik praat dan met projectontwikkelaars over grondexploitaties. Ik zorg voor het uitschrijven van tenders waar marktpartijen op in kunnen schrijven. De gemeente Eindhoven heeft dan een rol als private partij. Als verkoper van grond of gebouwen hebben wij een duidelijke wens ten aanzien van de ontwikkeling door de nieuwe eigenaar. De nieuwe functie van een gebouw moet passen bij de plek in de stad en in de breedte toegevoegde waarde bieden. Daarnaast zit ook het opdrachtgeverschap voor andere gemeentelijke projecten in mijn portefeuille, zoals herinrichting van de openbare ruimte. Nu staat bijvoorbeeld de herinrichting van de complete binnenstad op stapel; een project met veel impact en belanghebbenden en daarnaast veel mensen uit de hele stad die zich hier betrokken bij voelen of er een mening over hebben.”

Gielen: “In mijn functie is het essentieel dat je van vele markten een beetje thuis bent. Dat je integraal kunt kijken en goed met mensen kunt omgaan. Dat je snel kunt schakelen en in staat bent een netwerk op te bouwen en te onderhouden. Maar ook dat je alert blijft op trends en ontwikkelingen in binnensteden en op specifieke vakgebieden. Ik vind dat ik overal genoeg van moet weten. Gelukkig heb ik veel collega’s die specifieke kennis bezitten. Waar nodig schakel ik collega’s inhoudelijk bij. Als het in een overleg met horecaondernemers over de drank- en horecawet gaat, dan neem ik een collega mee die daar veel verstand van heeft. Zo leer je steeds bij over allerlei onderwerpen. Daarnaast ga ik soms naar thematische bijeenkomsten buiten de deur. Bijvoorbeeld over vastgoed, crowdfunding, wonen boven winkels of digitale ontwikkelingen (smart cities).”

Gemeentelijke visie cruciaal

“Het is van groot belang dat de gemeente een lange termijn visie heeft op de binnenstad en vanuit die visie bepaalde ontwikkelingen al dan niet stimuleert of toestaat. Een heldere gemeentelijke visie op de binnenstad kan er alleen zijn als de gemeente goed is aangehaakt bij alles wat er speelt. In Eindhoven hebben we die binnenstadsvisie in samenwerking met diverse partijen uit de stad opgesteld. Dat maakt dat we het met elkaar eens zijn over de te varen koers.”

“In Eindhoven hebben we een heel uitgebreid netwerk van partijen dat ontzettend goed met elkaar samenwerkt. De ondernemers, vastgoedeigenaren, bewoners en bezoekers maken de stad en wij zijn faciliterend en geven richting waar mogelijk of gewenst. Wij investeren al heel lang in dat netwerk van samenwerkende partijen omdat wij het belangrijk vinden dat de binnenstad goed georganiseerd is. Want alleen dan kan je aan zo’n stad werken. Mede door die goede samenwerking verkeren we in de gelukkige positie dat we het als stad heel goed doen: met het retail- en horeca aanbod gaat het goed, er is veel belangstelling vanuit de vastgoedmarkt en qua inwoneraantal zit de groei er behoorlijk in.”

Kwaliteiten en vaardigheden

In de loop der jaren ontdekte Gielen dat ze het leuk vond om met partijen aan de binnenstad te werken, omdat dit vraagt om een veelvoud van kwaliteiten en vaardigheden. “Ik ben aardig genoeg om mensen om de tafel te krijgen en stevig genoeg om knopen door te hakken als het moet. Deze combinatie is nodig in deze functie. Je moet een netwerk opbouwen en dat kan alleen als je open staat voor de ideeën van anderen, als je iets wilt ontdekken, als je wilt luisteren. Je hebt veel tegengestelde belangen in de binnenstad, dus het is ook nodig om op een tactische manier te kunnen bemiddelen. De ene keer gaat het om het bereiken van consensus, de andere keer is het goed voor de stad indien een bepaald belang prevaleert. Uiteindelijk wil je vooral on speaking terms blijven, vooral met de partijen waar je nog jarenlang mee te maken hebt.”

Een strategie voor blijvend resultaat

Ook politiek bewustzijn is heel belangrijk in deze functie, want de invloed van de burgemeester, wethouders en raadsleden op ons dagelijkse werk is enorm. Zelf heb ik regelmatig contact met vier van de zes wethouders en soms met de burgemeester. Daarvoor moet je goed kunnen schakelen en op tijd bedenken wanneer je één van hen wilt spreken, of het nodig is dat bestuurders zelf met partijen uit de binnenstad spreken, welke informatie je daarvoor nodig hebt en welke politieke gevoeligheden er (kunnen gaan) spelen. Dat vereist het vermogen om strategisch te kunnen denken en het hebben van een goed intern netwerk om je doel te bereiken. Je moet ad hoc kunnen schakelen maar voor blijvend resultaat heb je vooral een strategie nodig. En ik vind dat de stad het verdient dat mijn lat daarbij altijd hoog ligt."