Back to the future

Denk je een paar zomerse weken het werk even los te laten, sta je er filerijdend op een Europese snelweg ineens weer middenin. Alle grote ruimtelijke opgaven van deze tijd samengebald tot een ronkende ketting van caravans, vrachtverkeer en forenzen langs blokkendozen en schoorstenen in een gortdroog landschap. Klimaatopgave, energietransitie, circulaire economie, duurzame mobiliteit; check, check, check. Kijk eens naar buiten, jongens: Over 25 jaar ziet de leefomgeving voor jullie kinderen er hopelijk heel anders uit!

Althans, dat lijkt een aanname rond het opstellen van de Nationale Omgevingsvisie (NOVI). De genoemde opgaven zullen Nederland flink veranderen, klinkt het steeds. Hoewel Emiel Reiding, die verantwoordelijk is voor het NOVI-programma binnen het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, dat gelijk relativeert. In een podcastinterview dat ik onlangs met hem had, memoreerde hij aan de voorspellingen in de Back to the future-films uit zijn jonge jaren. De meeste ervan zijn niet uitgekomen. Sommige dingen veranderen heel snel, maar veel blijft ook hetzelfde, is zijn analyse.

Toch hoop ik dat de NOVI, waarvan de BZK-minister elk moment de hoofdlijnen bekend kan maken, de nodige veranderingen in gang kan zetten. Ik hoop dat de NOVI de heldere visie blijkt te zijn op basis waarvan Nederland – mogelijk radicale – keuzes kan maken. De keuze voor echt duurzame landbouw en voedselvoorziening bijvoorbeeld. Nederland kan daar volgens de regio Food Valley een prima proeftuin voor zijn. Daarnaast de keuze voor een economisch model waarin niet groei, maar circulariteit het uitgangspunt is, zoals G40-programmamanagers Omgevingswet onlangs bepleitten. Een keuze ook voor slimme en schone mobiliteit om de leefbaarheid in zowel stedelijk als landelijk gebied te verbeteren. En energiekeuzes, die echt het verschil kunnen maken voor ons klimaat.

Met veel samenwerkingspartners heeft Platform31 de afgelopen tijd inbreng voor de Nationale Omgevingsvisie aangereikt. Zoals de referaten die we opstelden met drie regio’s en het netwerk Wij Maken Nederland. Of het pleidooi voor samenwerking tussen stad en platteland.

En terwijl ik de uitdagingen van de vakantiereis trotseerde, werkten de NOVI-opstellers gestaag door aan de visie op de leefomgeving van de toekomst. Ik kijk ernaar uit. En kan ik hopelijk over 25 jaar zeggen: Nou jongens, jullie leefomgeving is nog mooier geworden dan oma had durven dromen!