- home
- Bijeenkomsten
- Leefomgeving, gezondheidsverschillen en stress

Dit webinar wordt georganiseerd in het kader van het stimuleringsprogramma GezondIn, uitgevoerd door Platform31 en Pharos. Sinds 2014 helpt GezondIn Nederlandse gemeenten om gezondheidsverschillen lokaal terug te dringen.
Leefomgeving, gezondheidsverschillen en stress
Twee nieuwe onderzoeken bieden inzicht hoe gezondheidsverschillen via verbeteringen in de leefomgeving te verkleinen zijn. De conclusies en onderbouwingen zijn gebaseerd op wetenschappelijk en praktijkonderzoek vanuit verschillende disciplines (gezondheid, wijkaanpak, praktijklessen). De studies gaan ook in op nieuwe inzichten op de invloed en betekenis van de leefomgeving op mentale gezondheid en stress. Hoe kunt u deze uitkomsten voor wijkverbetering en ruimtelijk ontwerp in zetten? Kom hier meer over te weten tijdens dit webinar.
Wat gaan we doen?
Tijdens het webinar gaan Maarten Hoorn (Platform31) en Karen Hosper (Pharos) in op uitkomsten van de onderzoeken. We besteden aandacht aan de vraag wat ervoor nodig is om tot een gezonde leefomgeving te komen. Aan de hand van een praktijkaanpak voeren we het gesprek met elkaar hoe tot een duurzame aanpak te komen. De onderwerpen en de discussie raken ook de actualiteit integrale aanpak, zoals beschreven binnen het GALA akkoord en de bijbehorende SPUK-regeling. Daarbij is ook aandacht voor eerder ontwikkelde GezondIn-methoden hoe ruimte en gezondheid te verbinden en gezamenlijk op te trekken.
Programma
09.45 uur Online inloop
10.00 uur Welkom en toelichting programma, Annette Duivenvoorden, Platform31
10.05 uur Leefomgeving en gezondheidsverschillen
Karen Hosper, strategisch adviseur en projectleider, Pharos en auteur van de publicatie
De ongelijkheid tussen wijken en gebieden in Nederland neemt toe. In kwetsbare wijken hebben inwoners vaak te maken met een stapeling van problemen. Een combinatie van factoren maakt dat de leefbaarheid in deze wijken onder druk staat. En dat heeft gevolgen voor de gezondheid van de inwoners. Karen gaat in op de samenhang tussen leefomgeving en gezondheidsverschillen en belicht de rol die langdurige stress daarbij speelt. Er valt meer gezondheidswinst te behalen door in beleid te differentiëren tussen wijken en gericht in te zetten op een gezonde en stressverlagende leefomgeving.
10.30 uur Verkenning gezonde leefomgeving in kwetsbare wijken
Maarten Hoorn, programmamanager, Platform31 en auteur van de verkenning
Maarten belicht de kennisbehoefte én beschikbare kennis en ervaringen voor een gezonde leefomgeving in kwetsbare wijken. Aan de hand een kennissynthese, kennisvragen en praktijkervaringen werkte Platform31, Pharos en IVO de verkenning uit in opdracht van ZonMw en het RIVM voor het programma Gezonde leefomgeving. Wat is op de invloed en betekenis van de leefomgeving op mentale gezondheid en stress en hoe kunnen deze uitkomsten voor wijkverbetering en ruimtelijk ontwerp worden ingezet?
10.55 uur Bouwstenen en lessen uit Zwolle Gezonde Stad
Ingrid Bakker, programmamanager Urban Innovation, hogeschool Windesheim (locatie Almere)
De integrale aanpak Zwolle Gezonde Stad is succesvol in het terugdringen van gezondheidsverschillen. Maar wat zijn nu dé essentiële bouwstenen die bijgedragen hebben aan dit succes? Ingrid is vanuit Windesheim supervisor van het promotieonderzoek naar Zwolle Gezonde Stad en vanuit de gemeente Zwolle als de programmamanager verantwoordelijk geweest voor de opzet en start van de uitvoering ervan.
Zij gaat in op de geleerde lessen en relevantie voor de praktijk. Ze neemt u mee in de wijze waarop in Zwolle wijkbewoners zijn bereikt en betrokken. Dit is immers een van de kernelementen van de aanpak. Daarnaast bouwt zij verder op de uitkomsten in het programma Urban Innovation van Windesheim in Almere.
11.20 uur De Gezonde Stad Index
Eke Schins, trekker Gezonde Stad Programma, Arcadis
In hoeverre draagt de fysieke inrichting van de stad bij aan de gezondheid van inwoners? Arcadis maakte met de Gezonde Stad Index een ranking van Nederlandse gemeenten aan de hand van data over de gezonde stad: gezonde gebouwde omgeving, gezonde mobiliteit, gezonde buitenruimte, gezond milieu, gezonde gemeenschap. Eke belicht de Index en het ruimtelijk investeren in de gezonde stad.
11.45 uur Reflectie op de presentaties vanuit het werkveld
11.55 uur Inbreng van uw kennis- en ondersteuningsvragen en vervolg
12.00 uur Afsluiting
Wat weten we?
- Het verminderen van gezondheidsverschillen realiseren we niet door ons te richten op het individu maar door de leefomgeving als geheel mee te nemen.
- In Nederland zijn er aantoonbare verschillen in de kwaliteit van de leefomgeving tussen welvarende en minder welvarende wijken. In de minder welvarende wijken is de kans groter dat de luchtkwaliteit slechter is, er minder groen, meer verkeerslawaai en een groter aanbod van ongezond eten.
- Inwoners in kwetsbare omstandigheden zijn vaak vatbaarder voor de negatieve effecten van deze schadelijke factoren en andere oorzaken van stress in de wijk. Dit heeft te maken met een verhoogd stressniveau, waardoor het immuunsysteem verzwakt raakt en mensen gevoeliger worden voor infecties en ontstekingen.
- Een groene omgeving kan relatief meer gezondheidswinst opleveren voor inwoners in kwetsbare wijken. Deze inwoners zouden meer baat hebben bij een groene en aantrekkelijke leefomgeving.

Leefomgeving, gezondheidsverschillen en stress
We gaan in gesprek over hoe we de uitkomsten voor wijkverbetering en ruimtelijk ontwerp in kunnen zetten voor het verkleinen van gezondheidsverschillen. Lees meer
U kunt zich niet meer aanmelden voor dit webinar.

Twee nieuwe onderzoeken
Leefomgeving en gezondheidsverschillen
De ongelijkheid tussen wijken en gebieden in Nederland neemt toe. In kwetsbare wijken hebben inwoners vaak te maken met een stapeling van problemen. Een combinatie van factoren maakt dat de leefbaarheid in deze wijken onder druk staat. En dat heeft gevolgen voor de gezondheid van de inwoners. In deze publicatie staan adviezen die helpend zijn bij het verkleinen van gezondheidsverschillen via verbeteringen in de leefomgeving.
- Lees de publicatie (Pharos, februari 2023)
Verkenning gezonde leefomgeving in kwetsbare wijken
De gezonde en groene leefomgeving is actueel én belangrijk voor regio, stad, dorp, wijk en buurt. Het is een speerpunt, zowel in het fysieke, als in het sociaal domein. Met deze verkenning achterhaalden we de kennisbehoefte én beschikbare kennis en ervaringen ten aanzien van een gezonde leefomgeving in kwetsbare wijken.
- Lees de verkenning
(Pharos, Platform31, IVO, in opdracht van ZonMW, februari 2023)